FUNDACJA POLSKICH NIEWIDOMYCH I SŁABOWIDZĄCYCH "TRAKT"

Opis głównych działań

W okresie 01.01.2023 -31.12.2023 podjęliśmy działania przygotowujące fundację do funkcjonowania w nowo definiowanej w Polsce rzeczywistości prawnej wynikającej po pierwsze z obowiązującej w UE od 2019 roku Dyrektywy dostępnościowej oraz po drugie z ciągle jeszcze w roku 2023 roku przez Polskę nie przyjętej, ale już procedowanej „Ustawy o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze” (przyjętej ostatecznie 26 kwietnia 2024 roku). Oba w/w akty prawne spowodują, że od czerwca 2025 roku podmioty gospodarcze będę prawnie zobowiązane do przyjęcia procedur pro-dostępnościowych, w przypadku dużych organizmów już w 2024 roku będą podjemowane działania organizacyjne. Jako fundacja przyjęliśmy naczelną koncepcję stworzenia centrum kompetencyjnego w zakresie analizy dostępności cyfrowej dla niewidomych użytowników. W ramach prac nad dostępnością cyfrową realizowane były działania w trzech obszarach: 1) Wypracowania spójnej autorskiej metody fundacji Trakt do oceny rozwiązań dostępnościowych stosowanych przez podmioty administracji publicznej i sektor prywatny w ramach prowadzonych serwisów internetowych www oraz aplikacji mobilnych. Metoda ta umożliwia przeprowadzenie przez niewidomych testerów spójnej, jednolitej, zdalnej i precyjnej oceny pod kątem dostępności cyfrowej. Metoda obejmuje zarówno wykorzystywanie algorytmów przez niewidomych testerów, jak i osobiste testowanie poszczególnych podstron w różnych środowiskach, przeglądarkach z uwzględnieniem różnych narzędzi do syntezy mowy. Metoda od strony teoretycznej jest oparta na zasadach WCAG, wytycznych kancelarii premiera rady ministrów w zakresie analizy dostępności stron administracji publicznej, analizie funkcjonalnej projektu „Ustawy o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze” z roku 2023. Od strony praktycznej korzystaliśmy z doświadczeń pracowników, zarządu i rady fundacji oraz doświadczeń zebranych podczas realizowanego w 2022 roku projetu „Internetowa Platforma Nagłaśniania Problemów z Dostępnością Cyfrową”. W efekcie prac zespołu fundacji udało się opracować jednolitą metodą do zastosowania przez rozproszoną grupę niewidomych testerów. 2) Szkoleń wewnętrznych i zewnętrznych w zakresie dostępności cyfrowej, 3) Aktywnego zabieganie o zastosowanie w praktyce metodyki Trakt. W szczególności ważne były działania informacyjne w środowisku wydawniczym i księgarskim (które w nowej rzeczywistości prawnej będzie zobowiązane do przeprowadzenia szeregu zmian w swoim sposobie działania) i nawiązanie roboczej współpracy z Polską Izbą Książki. W efekcie dyskusji i wystąpnień publicznych udało się przekonać kilka podmiotów prawnych i osób fizycznych do przyjęcia naszegu punktu widzenia i wsparcia fundacji. W szczególności ważne jest przystąpienie fudacji Trakt w roli parntera merytorycznego do projektu złożonego przez firmę EMPIK do NCBiR pt. „Badanie możliwości i opracowanie mechanizmów obniżenia barier w dostępie do treści audio i produktów cyfrowych z uwzględnieniem trybu aplikacji do słuchania/czytania na smartfonach dostosowanego do potrzeb użytkowników z ograniczeniami, w szczególności osób starszych, niedowidzących i niewidomych oraz w kryzysie psychicznym.” (Projekt został złożony w 2023 rokui będzie realizowany w latach 2024-2025). W ramach zmian strukturanych i koncepcyjnych w okresie sprawozdawczym Fundacja podjęła działania w celu zbudowania nowej wizji rozwoju fundacji i nowego zespołu. Z początkiem 2023 roku pracę rozpoczęły nowopowołany zarząd i rada fundacji z nowymi przewodniczącym i wiceprzewodniczącą. Łącznie odbyliśmy kilkadziesiąt rozmów z partnerami zewnętrznymi w celu określenia potencjalnych i zróżnicowanych źródeł finansowania i podjęliśmy decyzję o zmianie statutu i przyjęciu formuły działalności odpłatnej pożytku publicznego. W drugiej połowie 2023 roku w fundacji pracowało osiem osób na etat wspieranych przez zarząd, członków rady oraz wolontariuszy. Nowi pracownicy fundacji zostali przeszkoleni w zakresie pracy dla środowiska osób niewidomych i aktywnie włączyli się w działania służące budowania nowej wizji działania fundacji wykorzystującej energię i pomysłowość pracowników zgodnie z modelem „bottom-up”. W okresie sprawozdawczym udało się pozyskać licencję dla środowiska pracy Mixrosoft 365, wdrożyć to rozwiązanie i przeszkolić niewidomych pracowników fundacji w zakresie jego stosowania. Przywróciliśmy testowo ideę Dyskusyjnego Klubu Tyflologiczny i przetestowliśmy w praktyce letnie otwarte spotkania Trakt w parku Ujazdowskim w Warszawie. W okresie sprawozdawczym kontynuwaliśmy prowadzenie internetowego serwisu informacyjno-poradniczego o nazwie Tyfloserwis ͕którego celem było zapewnienie osobom z dyfunkcją wzroku wygodnego dostępu do informacji im dedykowanych z zakresu tematyki społeczno-prawnej, edukacyjnej, rehabilitacyjnej, turystyki i sport, kultury oraz nowych technologii. W całym okresie sprawozdawczym fundacji prowadziła ponadto indywidualne poradnictwo w zakresie dostępności cyfrowej, wspierała rehabilitację zawodową niewidomych pracowników oraz kontynuowała dystrybucję wydawnictw tylfograficznych.