STOWARZYSZENIE PAMIĘCI ARMII KRAJOWEJ

Opis głównych działań

W 2022 roku Stowarzyszenie Pamięci Armii Krajowej w Bielsku-Białej realizowało zadania zgodnie z przyjętym planem pracy oraz możliwościami działania w związku istniejącymi nadal ostrzeniami spowodowanymi stanem po pandemii. W dniu 14 lutego 2022 r. w związku z obchodami 80. rocznicy przekształcenia Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową wręczono nagrody laureatom konkursu „Nieznani bohaterowie czasów II wojny światowej. Przykłady postaw patriotycznych w kręgu rodziny i społeczności lokalnej”. Patronat nad konkursem objęli Poseł na Sejm Rzeczpospolitej Polskiej - Przemysław Drabek oraz Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Zarząd Okręgu Śląskiego w Katowicach. Konkurs adresowany był do uczniów szkół podstawowych oraz szkół ponadpodstawowych i ponadgimnazjalnych części województwa śląskiego - terenu powiatów: bielskiego, cieszyńskiego, pszczyńskiego, żywieckiego oraz z miasta Bielska-Białej. Celem konkursu było zwiększenie zainteresowania uczestników tematyką II wojny światowej w kontekście przeszłości własnej rodziny i środowiska lokalnego. Organizatorzy konkursu chcieli zainspirować uczestników do poszukiwań w kręgu swojej rodziny czy społeczności lokalnej, nieznanych bohaterów czasów II wojny światowej, których postawy patriotyczne godne są upamiętnienia i upowszechnienia. W odniesieniu do kategorii wiekowej uczniów, zróżnicowano formułę konkursu. Dla uczniów klas od IV do VII szkół podstawowych, wskazano formułę plastyczną - kolażu. Dla uczniów klas VIII szkół podstawowych oraz uczniów szkół ponadpodstawowych i ponadgimnazjalnych wskazano formułę prezentacji multimedialnej lub filmu. Jury konkursowe przyznało: I, II i III miejsce oraz 3 wyróżnienia obu kategoriach wiekowych. Stowarzyszenie ufundowało rzeczowe nagrody dla laureatów i wyróżnionych uczestników konkursu, w postaci gadżetów elektronicznych: smart watach, opaski elektroniczne, powerbanki, gry edukacyjne, książki. Fundusze na cele nagród konkursowych przekazały między innymi Lasy Państwowe. Z kolei W dniu 16.02.2022 r. zorganizowaliśmy wykład z udziałem pracownika IPN w Częstochowie nt. Wybrane sylwetki żołnierzy Armii Krajowej walczących z niemieckim okupantem na Ziemi Częstochowskiej w latach 1942-1945. W programie omówiono Powstanie Armii Krajowej i jej ogólną strukturę na terenie dzisiejszego województwa śląskiego. Przybliżono postacie: ppłk Zygmunta Żywockiego ps. „Wujek” i kpt. Jerzego Kurpińskiego ps. „Ponury” i ich walkę z niemieckim okupantem. W dniu 10.03.2022 odbyła się konferencja nt. „Od Sasa do Lasa” - powtórna elekcja Stanisława Leszczyńskiego i postawa szlachty małopolskiej wobec agresji rosyjskiej w latach 1733 – 1736 r. Wykład wygłosił dr Adam Lisek wiceprezes Polskiego Towarzystwa Historycznego w Katowicach. Dla upamiętnienia Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych nasze Stowarzyszenie wspólnie z RODN" WOM" w Bielsku-Białej zorganizowało wykład nt. "Zapomniani i mało znani żołnierze podziemia antykomunistycznego na terenie Podbeskidzia. Ks. mjr Rudolf Marszałek ps. „Opoka”. W programie omówiono działalność podziemia niepodległościowego na Podbeskidziu w czasach niemieckiej okupacji oraz sylwetki najbardziej zasłużonych żołnierzy, a w szczególności księdza Rudolfa Marszałka - żołnierza niezłomnego. W dniu 09.06.2022 r. zorganizowaliśmy konferencję nt. Tadeusz Tarnawa ps. "Czarny Lew". Antykomunistyczna konspiracja młodzieżowa w Bielsku w czasach stalinowskich. Wykład wygłosił Marek Łukasik - OBEN IPN w Katowicach. W dniu obchodów 83. rocznicy Polskiego Państwa Podziemnego zorganizowaliśmy wykład dla kombatantów, członków i sympatyków stowarzyszenia nt.: Aleksander Kunicki ps. Rayski – bohater wywiadu AK. Pracownik OBEN IPN Marek Łukasik omówił aspekty służby Aleksandra Kunickiego w Błękitnej Armii gen. Józefa Hallera oraz w 3. Pułku Strzelców Podhalańskich, a następnie znaczenie Aleksandra Kunickiego w podziemnej Organizacji Specjalnych Akcji Bojowych "Osa", a także organizacji zamachu na Franza Kutscherę i Franza Bürkla oraz akcji „Góral". Powojenne losy Aleksandra Kunickiego uzupełniła wnuczka Aleksandra Kunickiego Rayskiego, która wzięła udział w spotkaniu. W związku z obchodami 104. rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę. zorganizowaliśmy konferencję nt. "Drogi do niepodległości. Pierwsze ośrodki władzy na ziemiach polskich”. Celem konferencji było podkreślenie znaczenie Galicji jako polskiego Piemontu i tworzonych tu Ośrodków władzy: Tymczasowej Rady iw, Stanu oraz Rady Regencyjnej dla odzyskania niepodległości Polski. W dniu 29.11..2022 r. rozszerzeniem tej tematyki były wykłady pracowników OBEN IPN w Katowicach Karola Krajewskiego nt. Sprawa Polska w podczas I Wojny Światowej - Karola Krajewskiego oraz Adama Kurasa nt. Udział mieszkańców Ziemi Częstochowskiej i Zagłębia Dąbrowskiego w walkach o niepodległość Polski 1918-1920. Z kolei w rozważaniach nt. Monarchia czy Republika? przeprowadził Marek Łukasik , który odniósł się do kwestii ustrojowych (OBEN IPN w Katowicach).