POLSKIE TOWARZYSTWO FIZYCZNE

Opis głównych działań

Zarząd Główny PTF reagował na niepokojące sygnały dotyczące nauki, edukacji i szeroko pojętego obszaru życia publicznego formułując upublicznione stanowiska. Były to: 1. Poparcie przez ZG PTF "Oświadczenia środowiska akademickiego w związku z agresją Rosji na Ukrainę”. 2. Poparcie przez ZG PTF Apelu Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich, Polskiej Akademii Nauk, Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki Związku Nauczycielstwa Polskiego oraz Krajowej Sekcji Nauki NSZZ "Solidarność" o zatrzymanie procesu legislacyjnego Projektu Ustawy o Akademii Kopernikańskiej. 3. List ZG PTF do Ministra Edukacji i Nauki w sprawie Rady Narodowego Centrum Nauki. 4. Stanowisko ZG PTF ws. Ustawy o Towarzystwach Naukowych. 5. Poparcie przez ZG PTF „Stanowiska Polskiego Stowarzyszenia Nauczycieli Przedmiotów Przyrodniczych” sprzeciwiającego się usunięciu przedmiotów przyrodniczych z egzaminu ósmoklasisty. 6. PTF jako organizator Olimpiady Fizycznej był sygnatariuszem listu do Prezesa Rady Ministrów i Ministra Edukacji i Nauki ws. finansowania olimpiad przedmiotowych. 7. Apel Zarządu Głównego PTF do Prezydenta RP o zablokowanie ustawy „lex czarnek 0.2”. Programy wieloletnie: I. Nagrody PTF Tradycyjnie przyznano nagrody Polskiego Towarzystwa Fizycznego. 1. Nagroda Naukowa PTF im. Wojciecha Rubinowicza: prof. dr hab. Andrzej Stupakiewicz ( Wydział Fizyki, Uniwersytet w Białystoku) za Cykl wy-bitnych prac naukowych dotyczących bardzo aktualnego odkrycia i wyjaśnienia mechanizmów ultraszybkiego przełączania magnetyzacji w warstwach granatów. 2. Nagroda PTF za rozprawę doktorską imienia Zygmunta Florentego Wróblewskiego : dr Piotr T. Grochowski (CFT PAN w Warszawie) za rozprawę pt. Dynamics of binary quantum mixtures, przygotowaną pod opieką prof. dr. hab. Kazimierza Rzążewskiego. 3. Wyróżnienie: dr Maciej Kozarzewski (Wydział Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytet Śląski w Katowicach) za rozprawę doktorską pt. Transport properties of disordered quantum chains with many-body interactions, napisaną pod opieką prof. dr. hab. Marcina Mierze-jewskiego. 4. Nagroda PTF za pracę magisterską im. Arkadiusza Piekary: mgr Małgorzata Strzałka (Wydział Podstawowych Problemów Techniki, Politechnika Wro-cławska), za pracę magisterską pt.: Pomiar splątania pomiędzy układem i otoczeniem powstające-go podczas czystej dekoherencji fazowej, przygotowaną pod opieką dr hab. inż. Katarzyny Roszak. 5. Nagroda PTF za Popularyzację Fizyki i Medal im. Krzysztofa Ernsta: dr hab. Katarzyna Grabowska (Wydział Fizyki UW), Oddział Warszawski PTF – za aktualną działalność popularyzującą naukę, a zwłaszcza za organizację i koordynowanie grantów dla uczniów na projekty naukowe pt. „Ochota na naukę” (2017-2022). 6. Nagroda PTF za Popularyzację Fizyki i Medal im. Krzysztofa Ernsta: prof. dr hab. Stanisław A. Różański (Akademia Nauk Stosowanych im Stanisława Staszica w Pile), za wieloletnią, wyróżniającą się działalność popularnonaukową, skalę prowadzonych dzia-łań, a zwłaszcza za ich różnorodność: wykłady popularnonaukowe ilustrowane doświadczeniami dla dzieci i młodzieży, wykłady otwarte, wystawy interaktywne, konkursy, artykuły popularnonau-kowe i skrypty, liczne projekty edukacyjne unijne, krajowe i międzynarodowe. 7. Nagroda PTF za Artykuł Popularnonaukowy w roku 2021: Dr Szymon Charzyński (Wydział Fizyki UW), za cykl artykułów popularnonaukowych w roku 2021, a w szczególności za artykuł „Jeszcze trochę o geometrii kolejowej”. 8. Nagroda PTF I stopnia im. Grzegorza Białkowskiego dla Wyróżniających się Nauczycieli i Medal Grzegorza Białkowskiego: Mgr Joanna Sztuka - Janik (Szkoła Podstawowa nr 3 w Bielsku-Białej) za rozbudzanie wśród uczniów zainteresowania fizyką oraz znaczące osiągnięcia w pracy z młodzieżą. 9. Nagroda PTF II stopnia dla Wyróżniających się Nauczycieli: mgr Mirosław Galikowski (XXI LO im. Hugona Kołłątaja) za rozbudzanie wśród uczniów zain-teresowania fizyką oraz znaczące osiągnięcia w pracy z młodzieżą. 10. Nagroda PTF II stopnia dla Wyróżniających się Nauczycieli: mgr Urszula Setlak (XXI LO im. Hugona Kołłątaja) za rozbudzanie wśród uczniów zaintereso-wania fizyką oraz znaczące osiągnięcia w pracy z młodzieżą. Nagrody Specjalne: - za organizację Sympozjów z Fizyki Interdyscyplinarnej w Naukach Społecznych w latach 2016 – 2022  dr inż. Grzegorz Siudem (Zakład Układów Złożonych, Wydział Fizyki PW)  dr inż. Maciej Mrowiński (Zakład Układów Złożonych, Wydział Fizyki PW) - za inicjatywę i zaangażowanie w realizację obchodów Roku Mieczysława Wolfkego a także aktywny udział w innych przedsięwzięciach Towarzystwa  dr Krzysztof Petelczyc (Wydział Fizyki PW). W 2022 roku po raz pierwszy ogłoszono konkurs na najlepszą pracę magisterską z optyki lub fotoniki. Nagroda zostanie przyznana przez Kapitułę Nagrody powołaną przez Sekcję Optyki PTF. Olimpiada Fizyczna Członkowie PTF z całej Polski aktywnie uczestniczyli w przygotowaniu i organizacji wszystkich etapów Olimpiady Fizycznej. W kwietniu 2022 r. odbyły się w Warszawie zawody finałowe, w których wzięło udział 80 uczniów z całej Polski. 28 z nich otrzymało tytuł laureata. Laureaci pięciu pierwszych miejsc wzięli udział w Europejskiej Olimpiadzie Fizycznej (Słowenia, maj 2022 r. medale: 1 złoty, 3 srebrne i 1 brązowy) oraz 52 Międzynarodowej Olimpiadzie Fizycznej, która odbyła się w trybie zdalnym w lipcu 2022 ( medale: dwa srebrne i dwa brązowe). W przygotowanie młodzieży do zawodów międzynarodowych bardzo aktywnie zaangażowani byli członkowie PTF. Kwartalnik „Postępy Fizyki” Redaktor Naczelna Postępów Fizyki: mgr Anna Szemberg. Rada Redakcyjna: Andrzej Kajetan Wróblewski (przewodniczący) Mieczysław Budzyński Witold Dobrowolski Henryk Drozdowski Józef Spałek Józef Szudy Arkadiusz Wójs. W 2022 r. ukazały się 4 numery Postępów Fizyki. Większość osób zrezygnowało z wersji papierowej tego kwartalnika. Kwartalniki FOTON i NEUTRINO Oddział Krakowski PTF wspiera finansowo pisma popularno-naukowe: FOTON i NEUTRINO. Obydwa czasopisma są dostępne poprzez Internet: http://www.if.uj.edu.pl/Foton/, http://www.neutrino.if.uj.edu.pl/; mają również swoje aktywne profile na Facebooku. Są redagowane przez dr Dagmarę Sokołowską i dr. Witolda Zawadzkiego, wydawane są regularnie 4 razy w roku (wiosna, lato, jesień, zima). Adresowane są do uczniów, nauczycieli, studentów i wykładowców fizyki. Rada PTF W 2022 roku ukonstytuowała się Rada Polskiego Towarzystwa Fizycznego będąca ciałem doradczym Zarządu Głównego PTF. Rada przygotowała propozycje stanowisk PTF dotyczących: - projektu Ustawy o Towarzystwach Naukowych - niewystarczających środków finansowych przyznawanych przez MEiN na utrzymanie aparatury naukowo-badawczej, stanowiska badawczego oraz specjalnej infrastruktury informatycznej. Działalność bieżąca Obchody Roku Mieczysława Wolfkego Zarząd Główny PTF we współpracy z Politechniką Warszawską, Komitetem Fizyki PAN oraz Polskim Stowarzyszeniem Fotonicznym ustanowił rok 2022 Rokiem Mieczysława Wolfkego. W ramach obchodów zorganizowano wiele imprez, m.in.: 1. Sympozjum Roku Mieczysława Wolfkego (27 maja 2022 r. w Warszawie) 2. Ogólnopolski konkurs „Odkryjmy Wolfkego” promujący treści obejmujące życie i osiągnięcia tego uczonego oraz szeroko pojęte inicjatywy inspirowane postacią Mieczysława Wolfkego. 3. Piknik Naukowy z Wolfkem w Gmachu Fizyki Politechniki Warszawskiej (28-29 maja). 4. Webinaria dla nauczycieli. 5. Liczne wykłady i warsztaty. 6. „Wakacje z energią” w energetycznym Centrum Nauki w Kielcach. 7. Piknik Naukowy z Wolfkem we Wrocławiu zorganizowany przez Oddział Wrocławski PTF. Więcej informacji o obchodach Roku Mieczysława Wolfkego można znaleźć na stronie https://wolfke.fizyka.pw.edu.pl/2022/ https://wfa.uni.wroc.pl/pl/relacja-z-pikniku-wolfkego/ Nowa strona internetowa PTF Przygotowano i udostępniono nową stronę www oraz wdrożono przygotowany przez firmę SORGA system zarządzania obejmujący prowadzenie ewidencji członków, uporządkowanie płatności składek, elektroniczną obsługę naboru nowych członków, wysyłanie informacji o nieopłaconych składkach, ułatwienie komunikacji między ZG a członkami, system głosowań i formularzy internetowych itd. Rejs Physculap pod żaglami Pogorii W dniach 30.07-13.08.2022 r. odbył się organizowany przez PTF wspólny rejs fizyków i lekarzy na żaglowcu STS Pogoria po Morzu Śródziemnym. Opis rejsu można przeczytać w ostatnim numerze Postępów (r. 2022, z. 4, t. 73, p. 37). Działalność naukowa 1. Oddział Krakowski PTF tradycyjnie organizował cykliczne Krakowskie Konwersatoria Fizyczne. 2. Oddział Białostocki PTF wraz z Wydziałem Fizyki Uniwersytetu w Białymstoku organizował cykliczne wykłady z fizyki dostępne dla całego środowiska. 3. PTF był współorganizatorem 13tej Międzynarodowa Konferencja na temat Laser-light and Interactions with Particles (LIP), która odbyła się w dniach 21-26 sierpnia 2022 roku w Warszawie. 4. Sekcja Optyki PTF zorganizowała Polską Konferencję Optyczną w dniach 12-15 czerwca 2022 w Płocku. 5. Poznański Oddział PTF objął patronatem Ogólnopolską Konferencję Filozofii Fizyki w dniach 4-5 marca 2022 r. Konferencję organizował Wydział Fizyki i Wydział Filozoficzny Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. 6. Oddział Lubelski PTF był współorganizatorem XX Krajowej Konferencji Nadprzewodnictwa Nowe fazy, koncepcje i zastosowania w dniach 22-26.05.2022 w Lublinie. 7. Sekcja Fizyki Jądrowej PTF i Oddział Lubelski PTF zorganizowały 28 Warsztaty Fizyki Jądrowej w dniach 20-25.09.2022 w Kazimierzu Dolnym. 8. Oddział Gdański intensywnie pracował nad przygotowaniem 48. Zjazdu Fizyków Polskich, który odbędzie się w dniach 1-7 września w Gdańsku. W grudniu na spotkaniu ZG przedstawiony został bardzo ciekawy program naukowy tego Zjazdu. 9. W dniach 21-23 października 2022 r. Sekcja Fizyki Oddziaływań Fundamentalnych PTF zorganizowała sympozjum „Standard Model and Beyond” w Katowicach. 10. Warszawski Oddział PTF patronował szóstej edycji sympozjum SFINKS. 11. Pod honorowym Patronatem Oddziału Poznańskiego PTF odbyło się seminarium online Surface Science Discussions 2022 w dniach 11-12.01.2022 r w Poznaniu. 12. Oddział PTF w Katowicach organizował cykliczne Konwersatoria z różnych dziedzin fizyki. 13. Oddział Wrocławski PTF wspólnie z Instytutem Niskich Temperatur i Badań Strukturalnych PAN, Politechniką Wrocławską i Uniwersytetem Wrocławskim zorganizował 14 seminariów naukowych. 14. PTF objął honorowym patronatem III Ingarden online Session w dniu 30 XI 2022 z referatem Petera Shora (https://kcik.ug.edu.pl/roman-ingarden-session-2/). 15. Oddział Gdański PTF był współorganizatorem konferencji w Zielonej Górze FNMA 2022 ( http://fnma.gda.pl/?wh=home). 16. Odział Gdański współpracował przy organizacji X Międzynarodowego Interdyscyplinarnego Sympozjum na temat Sztuki, Nauki i Technologii MEDEA 2022 w Grecji. 17. Oddział Krakowski PTF objął patronatem i dofinansował konferencje: - 29th International Conference on Ultra-relativistic Nucleus-Nucleus Collisions: https://qm2021.syskonf.pl/ - Kongres Nauczycieli Fizyki, który odbył się w Krakowie , 2-4 września 2022: https://2knf.if.uj.edu.pl/index.ph p/krakow / - Quark Matter 2022 https://qm2021.syskonf.pl/ 18. Oddział Rzeszowski PTF objął patronatem a jego członkowie byli współorganizatorami XV Konferencji Młodych Fizyków w Kolegium Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Rzeszowskiego, lipiec 2022 r. Działalność edukacyjna i popularyzująca fizykę 1. W roku 2021 Zebranie Delegatów PTF skierowało List Otwarty do Ministra Edukacji i Nauki w sprawie dramatycznej sytuacji związanej z nauczaniem fizyki w szkołach. W styczniu odbyło się spotkanie przedstawicieli PTF z ministrem D. Piontkowskim. Pan Minister wyraził zainteresowanie dalszą współpracą w zakresie przygotowania studiów podyplomowych i studiów zamawianych dla nauczycieli. Po spotkaniu powołany został Zespół ( T. Greczyło, S. Miernicki, P. Nieżurawski, A. Szczygielska-Łaciak, K. Turzynski i A. Wysmołek) reprezentujący PTF w dalszych rozmowach z Dyrektorem Innowacji i Rozwoju MEiN. Niestety chęć współpracy ze strony MEiN okazała się znikoma. 2. Przy okazji obchodów Roku Wolfkego (w maju 2022 r.) odbyło się spotkanie członków Forum Dziekanów Wydziałów i Dyrektorów Instytutów Fizyki, Zarządu Głównego PTF i Komitetu Fizyki PAN. W trakcie spotkania wiele osób podkreślało potrzebę podjęcia wspólnych działań zmierzających do zwiększenia liczby studentów na kierunkach związanych z fizyką. Działania zmierzające do zwiększenia popularności studiów rozpoczęliśmy od poznania opinii szerokiego grona fizyków. Ankieta przygotowana we współpracy z firmą pro science została rozesłana do wszystkich członków PTF. Wyniki ankiety zostały omówione na spotkaniu on-line w dniu 2.02.2023 r. 3. Oddział Warszawski PTF wraz z Wydziałem Fizyki UW organizował regularne: a) Wykłady z Fizyki dla młodzieży szkolnej wspierane przez biuro edukacji m. st. Warszawa b) wizyty fizyków w szkołach na terenie Warszawy i okolic w ramach Wykładów Otwartych z Fizyki c) zajęcia laboratoryjne w ramach Pracowni Fizycznej dla uczniów. Zajęcia wspierane były przez biuro edukacji m. st. Warszawa. 4. Oddział Warszawski PTF wspólnie z Wydziałem Fizyki UW oraz m.st. Warszawa w ramach akcji LATO W MIEŚCIE zorganizował Letnią Szkołę Fizyki. W zajęciach odbywających się w dniach 27.06-08.07.2022 r. uczestniczyli uczniowie ostatnich klas szkół podstawowych oraz szkół ponadpodstawowych. Zajęcia obejmowały warsztaty, pracownie, wizyty w laboratoriach badawczych i wykłady. Warto dodać, że w grudniu 2022 r. za zorganizowaną w 2021 r. Letnią Szkołę Fizyki Polskie Towarzystwo Fizyczne otrzymało I nagrodę w Konkursie S3KTOR na najlepszą warszawską inicjatywę pozarządową 2021 roku. 5. W dniach 19.07-08.09.2022 Oddział Warszawski PTF we współpracy z Wydziałem Fizyki UW zorganizował wakacyjne zajęcia z fizyki dla uczniów z Ukrainy. Celem programu było przygotowanie młodzieży pochodzącej z Ukrainy do podjęcia nauki w polskich szkołach. Program finansowany był przez UNICEF za pośrednictwem m.st. Warszawy. 6. We wrześniu 2022 r. Oddział Lubelski PTF wspólnie z Instytutem Fizyki UMCS już po raz 62 zorganizował Pokazy z Fizyki, w których wzięło udział około 20 tys. uczniów i nauczycieli. 7. Oddział Krakowski PTF był współorganizatorem Małopolskiego Konkursu z Fizyki dla uczniów szkół podstawowych województwa małopolskiego w roku szkolnym 2021/22. 8. 8 czerwca 2022 r. Oddział PTF w Katowicach wraz z Instytutem Fizyki Uniwersytetu Śląskiego oraz Bielsko-Bialskim Ośrodkiem Doskonalenia Nauczycieli zorganizowało webinarium dla nauczycieli nt.: „IBL (Inquiry Based Learning-nauczanie przez dociekanie) na lekcjach fizyki i nie tylko … oczami nauczyciela i ucznia”. 9. W dniu 24.09.2022 r. w Białymstoku odbyła się VI Konferencja Nauczycieli Fizyki. Oddział Białostocki PTF był współorganizatorem tej konferencji. 10. Oddział Warszawski PTF przy wsparciu Wydziału Fizyki UW realizował Program Ochota na naukę, który umożliwiał grupom młodzieży realizację własnych projektów naukowych i edukacyjnych. Działalność ta była finansowo wspierana przez program Aktywna Warszawska Młodzież prowadzony przez Biuro Edukacji m.st. Warszawy. 11. Członkowie PTF z Wrocławia i Warszawy bardzo aktywnie włączyli się w organizację krajowych etapów Turnieju Młodych Fizyków. Zwycięska drużyna tego Turnieju reprezentowała Polskę w zawodach International Young Physicists’ Tournament 2022 w Timisoarze gdzie zdobyła złoty medal. Udział w zawodach międzynarodowych był możliwy dzięki finansowemu wsparciu Fundacji PZU. 12. Oddział Warszawski w semestrze zimowym 2022 organizował w Centrum Edukacji i Rozwoju zajęcia dla dzieci i młodzieży z Ukrainy „Fizyka w Centrum". Zajęcia były wspierane finansowo przez UNICEF przy pośrednictwie m.st. Warszawy. 13. Polskie Towarzystwo Fizyczne objęło honorowym patronatem: - siódmą edycja Festiwalu Przyrodniczego w XXI LO im. H. Kołłątaja w Warszawie - ósmą edycję konkursu „Eksperyment Łańcuchowy” - Ogólnopolski Konkurs Fizyczny „Lwiątko 2023” - XV Kopernikańskie Seminarium Doktoranckie na Wydziale Chemii UMK - II Kongres Nauczycieli Fizyki w Krakowie - drugą edycję międzygminnego konkursu fizycznego „Cień tworzy historię” organizowanym przez Szkołę Podstawową w Augustowie. 14. Pod patronatem Oddziału Wrocławskiego PTF odbył się „Otwarty Międzyszkolny Konkurs Fizyczny im. Bożeny Koronkiewicz“. 15. Oddział Wrocławski PTF organizował cykliczne wykłady dla uczniów szkół średnich Dolnego Śląska.