STOWARZYSZENIE MIŁOŚNIKÓW NOWEGO DWORU GDAŃSKIEGO - KLUB NOWODWORSKI

Opis głównych działań

W ciągu minionego roku zarząd odbył 6 posiedzeń. Realizował zadania zgodnie z kompetencją, między innymi zarządzał majątkiem, funduszami, reprezentował Klub na zewnątrz, ustalał okresowe plany działania, podejmował decyzje w sprawach przyjmowania członków, powoływał zespoły, osoby do wykonywania konkretnych zadań oraz do realizacji projektów. Żuławski Park Historyczny Rok 2022 to kolejny rok zarządzania przez nasze stowarzyszenie Żuławskim Parkiem Historycznym. Na szczęście rok 2022 zakończył czas obostrzeń związanych z pandemią, mogliśmy więc wrócić do organizacji naszych wydarzeń w tradycyjnej formie - bezpośrednich spotkań w murach Żuławskiego Parku Historycznego. Jednak ze względu na, jak się okazało, atrakcyjność formy, Żuławską Kafejkę Historyczną pozostawiliśmy w rzeczywistości wirtualnej. W 2022 roku Muzeum Żuławskie było dostępne dla zwiedzających w godzinach od 10:00 do 16:00 w sezonie letnim i od 10:00 do 15:00 w okresie jesienno-zimowym, codziennie oprócz poniedziałków z wyłączeniem świąt. Zwiedzający mogli samodzielnie zwiedzać ekspozycje, wybrać opcję zwiedzania z przewodnikiem lub korzystać ze specjalnie przygotowanych narzędzi, takich jak gra muzealna. Zwiedzający uiszczali opłaty za zwiedzanie celem pokrycia części kosztów funkcjonowania Muzeum Żuławskiego. W tym roku wiele osób, tym razem głównie ze względu na kryzys ekonomiczny, zrezygnowało z zagranicznych podróży na rzecz wakacji w naszym kraju. Z czego szczególnie się cieszymy to fakt, że wielu turystów wybrało właśnie Żuławy jako cel swoich letnich wojaży. Na najczęściej zadawane pytanie – „co tu można jeszcze zwiedzić” odpowiadaliśmy setki razy. Z wszelką starannością dbaliśmy o to, by odwiedzający Muzeum Żuławskie mogli dowiedzieć się o atrakcjach na terenie miasta, gminy i regionu, jakie miejsca są dostępne, gdzie zjeść, gdzie można przenocować, gdzie wypożyczyć sprzęt turystyczny. W części recepcyjnej muzeum dużym zainteresowaniem cieszył się stojak z ulotkami informującymi o atrakcjach regionu. Na bieżąco je uzupełnialiśmy i zachęcaliśmy do przekazywania nam nowych ulotek. W oknach i na drzwiach wejściowych umieszczaliśmy plakaty informujące o wydarzeniach w regionie. Prowadziliśmy ustalenia i koordynację wspólnej promocji obiektów udostępnianych dla turystów - dom podcieniowy w Marynowach, gospoda Mały Holender i cerkiew św. Mikołaja w Żelichowie czy Żuławska Kolej Dojazdowa. W roku 2022 odświeżyliśmy ekspozycję na sali Strych Osobliwości. Przearanżowaliśmy wystawy łącząc je tematycznie po prawej stronie - ekspozycje związane ze starymi zawodami jak: cieśla, rymarz, szewc, stolarz, bartnik. Tu nowością jest zaaranżowany kącik stolarski (szafka prezentująca różnego rodzaju strugi, manekin w stroju stolarza, oświetlenie). Po lewej stronie z kolei zamieszczono eksponaty związane z dawnym życiem gospodarskim. Ponadto zwiedzaniu tej sali towarzyszy muzyka w tle, która wraz z eksponatami tworzy nastrój tajemniczości starego domu. Jest to utwór Zegary żuławskie, z płyty Nowa Muzyka Żuławska zespołu Lud Hauza. Dzięki bardzo dobrej współpracy i stałej opiece serwisowej, którą zapewnia Gmina Nowy Dwór Gdański - właściciel budynku, były rozwiązywane sporadycznie występujące problemy techniczne, we własnym zakresie wykonywaliśmy drobne naprawy usterek związanych z eksploatacją obiektu. Niezmiennie Gmina Nowy Dwór Gdański współfinansuje utrzymanie w Żuławskim Parku Historycznym dwóch etatów oraz media i obsługę serwisową, z kolei Klub Nowodworski zapewnia finansowanie pozostałych pracowników i działalność merytoryczną. 2022 roku dzięki wsparciu Gminy Nowy Dwór Gdański i środkom własnym zatrudnialiśmy następujących pracowników: Mariola Mika - 1 etat Kamila Ziętek - 1 etat (do 30 listopada) Jolanta Woźna - 1/2 etatu Iryna Parfeniuk - 1/2 etatu (od 18 października) Katarzyna Lic - 1/2 etatu (od 22 grudnia) Jednak codzienne funkcjonowanie Żuławskiego Parku Historycznego w nie byłoby możliwe, gdyby nie praca wielu wolontariuszy, praktykantów, stażystów, członków oraz zarządu Klubu Nowodworskiego. W ramach działalności ŻPH w 2022 roku kontynuowaliśmy gromadzenie pamiątek związanych z historią naszego regionu. Pozyskane eksponaty wyposażone zostały w kartę przyjęcia i opis merytoryczny. Gromadziliśmy i opracowywaliśmy archiwalia (książki, dokumenty, zdjęcia itp.). Pozyskane materiały archiwalne, fotografie, książki oraz tzw. dokumenty życia codziennego na bieżąco były katalogowane i zabezpieczane. W roku 2022 Żuławski Park Historyczny odwiedziło 19 763 osób. W tym czasie organizowaliśmy, inicjowaliśmy lub współorganizowaliśmy imprezy, spotkania i wydarzenia kulturalne, warsztaty promujące historię i integrujące społeczność lokalną. W roku 2022 zorganizowaliśmy łącznie 63 wydarzenia (zakładaliśmy nie mniej niż 30). Planowaliśmy, że w imprezach, spotkaniach organizowanych przez Klub weźmie udział 3000 osób, w 2022 była to liczba około 10 221 osób. Muzeum Żuławskie w roku 2022 wg biletów odwiedziło 4356 osób. Kalendarz imprez na bieżąco prowadzony jest na stronie internetowej www.zph.org.pl. Informacje o imprezach i wydarzeniach Klubu Nowodworskiego zamieszczane są na bieżąco na stronie internetowej Klubu Nowodworskiego www.klubnowodworski.pl oraz stronach na portalach społeczościowych. Wydarzenia, imprezy, spotkania organizowane lub współorganizowane przez Klub Nowodworski Żuławska Kafejka Historyczna Pomimo likwidacji obostrzeń związanych z pandemią Covid 19, postanowiliśmy nasze comiesięczne spotkania z historią pozostawić w rzeczywistości wirtualnej. Decyzja ta była motywowana doświadczeniem z 2 lat prowadzenia kafejki online. Dzięki takiej formie zyskaliśmy nie tylko nowych odbiorców, którym zmiana przyniosła możliwość uczestniczenia w naszych spotkaniach w dowolnym czasie i miejscu, ale również możliwość zaproszenia wybitnych specjalistów z nawet najdalszych zakątków naszego kraju. W roku 2022 zorganizowaliśmy 9 spotkań: 31.01 - “W poszukiwaniu korzeni, czyli jak zacząć przygodę z genealogią” , rozmowa z Michałem Grobelnym 22.02 - “Zbrodnia i kara. Procesy załogi KL Stutthof”, spotkanie z dr Marcinem Owsińskim 25.04 - “O alkoholu na przestrzeni dziejów”, rozmowa z dr Dorotą Lewandowską Dias 28.04 - “Polska a Skandynawia w dwudziestoleciu międzywojennym, rozmowa z dr Jordanem Siemianowskim 16.05 - “Czy istnieje tożsamość żuławska?”, rozmowa z dr Aleksandra Paprot-Wielopolską 27.06 - “Mieczysław Rakowski - biografia polityczna”, rozmowa z dr Michałem Przeperskim 26.09 - “Duchowieństwo w państwie zakonu krzyżackiego”, spotkanie z prof. Radosławem Biskupem 24.10 - “Chłopstwo. Historia bez krawata”, rozmowa z prof. Mateuszem Wyżgą 28.11 - “Przemilczani. Wokół książek "Oni" i "Auschwitz. Pamięć o nieheteronormatywnych ofiarach obozu", rozmowa z dr Joanna Ostrowską Łącznie Żuławską Kafejkę Historyczną obejrzało według statystyk ponad 8 200 osób z kraju i zagranicy. WOW czyli Warsztaty Ozdób Wielkanocnych (9.04) 9 kwietnia po przerwie spowodowanej pandemią ponownie zaprosiliśmy mieszkańców na WOW! czyli Warsztaty Ozdób Wielkanocnych. Wraz z ekipą z Żuławskiego Ośrodka Kultury, spotkaliśmy się na sali konferencyjnej Żuławskiego Parku Historycznego, aby wspólnie przygotować się do nadchodzących Świąt Wielkanocnych. Wspólnie z licznie przybyłymi uczestnikami tworzyliśmy palemki wielkanocne, krepinowe kwiaty, różnokolorowe, barwne pisanki, kurczaczki, wycinanki. W warsztatach wzięły udział całe rodziny. Dają one niepowtarzalną możliwość twórczego przygotowania się do świąt Wielkiej Nocy i stworzenia dekoracji idealnych do wielkanocnego koszyczka czy na świąteczny stół, rozwijają zdolności plastyczne i manualne oraz integrują lokalną społeczność. W tym roku wzięły w nich udział również osoby z Ukrainy, goszczące w naszym mieście i okolicach. Sprzątanie rzeki Tugi (22 i 23.04) Tuga – określana jako królowa żuławskich rzek jest główną osią Nowego Dworu Gdańskiego, zdobi, daje możliwości rozwoju miastu i jego mieszkańcom oraz jest miejscem do życia dla setek gatunków fauny i flory. To nasze wspólne dobro, nasz wspólny skarb ale też obowiązek nas wszystkich aby utrzymać ją w czystości. Dlatego też zorganizowaliśmy akcję wiosennego społecznego sprzątania rzeki Tugi, która odbyła się 22 i 23 kwietnia (piątek, sobota) 2022 r. w Nowym Dworze Gdańskim Zbiórka uczestników odbyła się o godz. 10:00 przed Żuławskim Parkiem Historycznym. Grupy piesze i na łodziach sprzątały brzegi i lustro wody nowodworskiej rzeki na terenie miasta oraz ścieżkę rowerową Nowy Dwór Gdański – Żelichowo wzdłuż Tugi. Zebraliśmy 10 m3 śmieci! W akcji wzięło udział blisko 200 osób w tym: Szkoła Podstawowa nr 1 w Nowym Dworze Gdańskim i Szkoła Podstawowa Nr 2 w Nowym Dworze Gdańskim, Szkolny Klub Wolontariatu - Szkoła Podstawowa Nr 2 w Nowym Dworze Gdańskim, Liceum Ogólnokształcące w Nowym Dworze Gdańskim, Zespół Szkół w Nowym Dworze Gdańskim, Gmina Nowy Dwór Gdański, Żuławski Park Historyczny, Gospoda Mały Holender w domu podcieniowym na Żuławach, rowerzyści z Klub PTTK "Szuwarek" Nowy Dwór Gdański, I Love NDG, Komenda Powiatowa PSP w Nowym Dworze Gdańskim, OSP KSRG JOT Nowy Dwór Gdański, Koło PZW nr 6 w Nowym Dworze Gdańskim, Wody Polskie oraz osoby prywatne i goście z Ukrainy. Jak zwykle najwięcej było plastikowych i szklanych butelek, puszek i wszelkiego rodzaju opakowań po żywności, ale trafiały się też prawdziwe „okazy” jak wersalka, zderzak samochodowy czy też siatka rybacka. Kontener o pojemności 7 m3 został zapełniony z czubkiem już pierwszego dnia, a kolejnego dnia na samej ścieżce rowerowej zebrano kolejne 25 worków (240l). Europejska Noc Muzeów - Mleczne Żuławy (21.05) W maju zorganizowaliśmy dla mieszkańców i turystów kolejną odsłonę Europejskiej Nocy Muzeów. Tym razem tematem przewodnim święta muzeum były „Mleczne Żuławy”. Odwieczna “mleczność” Żuław, o której pisał już noblista Günter Grass, zainspirowała nas aby to właśnie żuławskie tradycje serowarskie stały się głównym tematem Europejskiej Nocy Muzeów 2022. Mury Żuławskiego Parku Historycznego to wszakże najlepsze miejsce do zapoznania się z tradycjami serowarskimi, które na Żuławy przybyły wraz z osadnikami z Holandii i Szwajcarii, tym bardziej, że budynek dawnej mleczarni obchodził w 2022 roku swoje 120 “urodziny”. Wyjątkową atrakcję tegorocznych obchodów stanowił turniej „Żuławskich Mleczarzy” z udziałem reprezentacji instytucji i firm z Nowego Dworu Gdańskiego. Konkurencje takie jak toczenie kręgów sera, ubijanie śmietany czy dojenie sztucznej krowy przyciągnęły na plac przed naszym budynkiem tłumy widzów. Nieco wcześniej w sali konferencyjnej rozpoczęły się warsztaty serowarskie, prowadzone przez serowara żuławskiego Krzysztofa Jaworskiego, a następnie pokaz kulinarny Bogdana Gałązki - szefa kuchni i restauratora, historyka jedzenia specjalizującego się w rekonstrukcji historycznej kuchni średniowiecza i późnego renesansu. Natomiast na naszym Strychu Osobliwości odbyła się promocja książki ks. prof. dr. hab. Wojciecha Zawadzkiego, pt. „Żuławy Malborskie i Elbląskie 1772-1945. Perspektywa społeczno-religijna”. Przez cały czas trwania Nocy Muzeów goście zwiedzali Muzeum Żuławskie ze specjalnie na tę okazję zorganizowaną żywą ekspozycją „Mleczne Żuławy” oraz degustacją sera Werderkӓse. OSM Maluta zapewniła dodatkową atrakcję w postaci stoiska degustacyjnego i animacji dla dzieci. Ponadto przez cały wieczór w sali szklanej można było zapoznać się z historią i działalnością Klubu Nowodworskiego. Na wystawie "Klub Nowodworski - 30 lat budowania żuławskiej tożsamości" wspominaliśmy najważniejsze wydarzenia z jego działalności. O dodatkowe atrakcje zadbali również nasi partnerzy. Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Nowy Dwór Gdański przygotowała prezentację najlepszych publikacji regionalnych. Wyjątkową muzyczną atmosferę wieczoru zapewnili Ewelina Stroynowska, Andżelika Duczek, Agnieszka Wojtas i Tomasz Stroynowski, którzy przygotowali przepiękny koncert "Portrety Kobiety". Noc Muzeów nie mogła się również odbyć bez nocnego zwiedzania Żuławskiego Ośrodka Kultury. Dni Otwarte Żuławskich Zabytków (18 i 19.06) Po przerwie wywołanej pandemią ponownie zorganizowaliśmy Dni Otwarte Żuławskich Zabytków. w dniach 18-19 czerwca nasi partnerzy ponownie zechcieli poświęcić swój wolny czas, podzielić się swoją wiedzą oraz doświadczeniem w dziedzinie ochrony zabytków, ale także prezentować swoje wyjątkowe obiekty. To właśnie dzięki współpracy wielu miejsc i osób, które łączy niekończąca się miłość do Żuław, udało nam się wrócić z naszym żuławskim świętem! Koncerty w "Kąciku przy szklanej" (4.06, 21.06) Lato 2022 roku postanowiliśmy przywitać muzycznie. Koncerty zostały zorganizowane w ramach “Kącika przy szklanej” czyli inicjatywie stworzonej przy współpracy Klubu Nowodworskiego, Krainy Otwartej Sztuki KOS, Żuławskiego Ośrodka Kultury oraz chórów Rewelersi i Ach te baby. Pomysł plenerowych koncertów w kameralnej odsłonie narodził się w trakcie zeszłorocznej Nocy Muzeów. Przygotowany muzyczny performance, który później powtórzyliśmy jako "Nowodworski Nokturn" spotkał się z ogromnym zainteresowaniem ze strony mieszkańców oraz przebywających w naszym mieście gości. Po licznych zapytaniach o kolejne, podobne wydarzenia postanowiliśmy działać. W 2022 roku zorganizowaliśmy dwa koncerty. 4 czerwca wystąpiła grupa RestArt z repertuarem piosenki kabaretowej, a 21.06 zagrali “Chłopacy z NDG” z projektem Nowodworskie Męskie Granie. W nowych aranżacjach usłyszeliśmy hity m.in. Golden Life, Kombi, The Beatles, Dżem czy Erica Claptona. Udział w święcie rzeki “Wodnostacja” (23.07) Podczas święta rzeki organizowanego przez Żuławski Ośrodek Kultury i wodniaków wystawiliśmy nasze stoisko, na którym promowaliśmy wydawnictwa, rękodzieło i pamiątki regionalne. Ponadto zorganizowaliśmy dla warsztaty plecenia wianków, które następnie puszczaliśmy na wodę. IX Dzień Osadnika “Chrzciny” (1.10) 1 października świętowaliśmy IX Dzień Osadnika - jedno z najważniejszych wydarzeń w kalendarzu lokalnych świąt. Jak co roku wydarzenie przyciągnęło całe rzesze mieszkańców Nowego Dworu Gdańskiego oraz silną reprezentację mieszkańców żuławskich wsi. Tematem tegorocznej odsłony były chrzciny pierwszego dziecka, urodzonego po wojnie w Nowym Dworze Gdańskim. Ze źródeł historycznych wiemy, że było to wydarzenie bardzo ważne dla lokalnej społeczności, budujące poczucie wspólnoty i polskości na nowych ziemiach. W trakcie naszej inscenizacji odtworzyliśmy ten szczególny moment. Tradycyjnie jednak Dzień Osadnika rozpoczęliśmy na stacji Żuławskiej Kolei Dojazdowej. Następnie, prowadzeni przez członków Samodzielnej Grupy Odtworzeniowej “Pomorze” ruszyliśmy w kolorowym przemarszu ulicami naszego miasteczka, upamiętniając tym samym trudne wędrówki pradziadków, dziadków, rodziców współczesnych Żuławiaków na te tereny. Pełni zadumy zatrzymaliśmy się przy obelisku poświęconym Pionierom Odbudowy Żuław, by uczcić ich pamięć krótką modlitwą, złożeniem kwiatów oraz odśpiewaniem hymnu państwowego. Na trasie przemarszu czekali na nas również mieszkańcy domu przy ulicy Kopernika 3. Z niezwykłą dbałością o szczegóły, przygotowali osadniczą scenografię wokół swojej posesji oraz poczęstunek dla uczestników naszego święta. Dalej pochód wyruszył do Żuławskiego Parku Historycznego, gdzie wykonano wspólne zdjęcie wszystkich uczestników. Następnie odbyła się inscenizacja pierwszego po wojnie chrztu na Żuławach. Inscenizacja wyjątkowa i szczególnie wzruszająca ponieważ oglądana przez naszego gościa specjalnego: panią Jadwigę Pokorzyńską. To ona właśnie, była pierwszym ochrzczonym dzieckiem w Nowym Dworze Gdańskim po II wojnie światowej. Po inscenizacji tradycyjnie nie mogło zabraknąć występu nowodworskich chórów - Ach te Baby, Rewelersi i Chór po 16, wspartych przez uczniów szkoły muzycznej Kraina Otwartej Sztuki KOS i specjalnie skomponowaną Kapelę Osadniczą pod dowództwem Tomasza Stroynowskiego. Dzień Osadnika to przede wszystkim pamięć o naszych przodkach, którzy tuż po wojnie postanowili zaryzykować i osiąść właśnie na Żuławach. Klub Nowodworski na co dzień w ramach Muzeum Opowieści gromadzi te wyjątkowe wspomnienia. Niestety, z roku na rok, liczba pierwszych osadników zmniejsza się, dlatego dbamy aby ich przekazy nie zostały zapomniane. Premiera płyty Nowa Muzyka Żuławska (9.10) Pierwszy, premierowy odsłuch albumu "Nowa Muzyka Żuławska" grupy producenckiej Lud Hauza, zorganizowaliśmy 9 października w Żuławskim Parku Historycznym. Na spotkaniu twórcy prezentowali Nową Muzykę Żuławską, jednocześnie opowiadając o poszczególnych dźwiękach, inspiracjach, technikach wykonania, historiach ich powstania. Nowa Muzyka Żuławska to najprawdopodobniej pierwsza ścieżka dźwiękowa stworzona dla krainy geograficznej, a na pewno dla Żuław. Projekt łączy w sobie inspiracje przestrzenią Żuław między początkiem osadnictwa a XXI wiekiem. Lata zbierania, słuchania, nagrywania i myślenia o Żuławach, w tym albumie będą miały swój finał. Na płycie znajdziemy w sumie osiem utworów zainspirowanych jedną z najciekawszych krain geograficznych w Polsce, która poprzez swoje nieoczywiste piękno i dziedzictwo jest często określana “krajobrazem dla konesera”. Narodowe Święto Niepodległości (10 i 11.11) W tym roku rozpoczęliśmy świętowanie niepodległości już dzień wcześniej od wspólnego śpiewania pieśni patriotycznych. Muzyczne spotkanie "Dla Niepodległej" zorganizowaliśmy we współpracy z Krainą Otwartej Sztuki KOS. Wspólne śpiewanie pieśni i piosenek patriotycznych uświetniły występy młodych zdolnych muzyków - Poli Mańkowskiej, Helenki Cherek, Michała Siwy i Jacka Bednarza. Koncert przygotował i poprowadził Tomasz Stroynowski. 11 listopada tradycyjnie z okazji Narodowego Święta Niepodległości spotkaliśmy się w Żuławskim Parku Historycznym by razem cieszyć się z wolnej i niepodległej Polski przy kawie i rogalikach. Zaczęliśmy od wręczenia nagród laureatom konkursu "Dla Niepodległej", a następnie wysłuchaliśmy bardzo ciekawego wykładu historyka Łukasza Kępskiego pt. "Droga do Niepodległości". Towarzyszyli nam młodzi rekonstruktorzy z grupy "Przybysze" pod kierunkiem Anny Pająk, którzy głosili "Piłsudski przybył do Warszawy". W sali szklanej można podziwiać (jeszcze przez dwa tygodnie) wystawę prac plastycznych konkursu plastycznego FOCH czyli Fabryka ozdób Choinkowych (3 grudnia) Już w pierwszych dniach grudnia zaprosiliśmy całe rodziny, dużych i małych do wspólnego tworzenia kreatywnych, pięknych i co najważniejsze własnoręcznie wykonanych ozdób bożonarodzeniowych. W programie jak zawsze znalazły się aniołki, gwiazdki, stroiki i inne cudeńka. W tym roku również pod czujnym okiem Pani Magdy z naszej pracowni ceramicznej można było wykonać ozdoby z gliny. W sali szklanej tradycyjnie królowały pierniczki od Krzysztofa Jaworskiego, które uczestnicy sami piekli i dekorowali wg własnej fantazji. “FOCH” to wyjątkowe w naszym kalendarzu wydarzenie, które integruje mieszkańców oraz pozwala każdemu poczuć się przez chwilę jak dziecko. Pomoc dla Ukrainy Od pierwszych dni wojny u naszych sąsiadów zaangażowaliśmy się w akcje pomocowe. Mariola Mika z ramienia Klubu na bieżąco uczestniczyła w zebraniach gminnego zespołu kryzysowego powołanego w związku z sytuacją w Ukrainie. Zorganizowaliśmy zbiórkę publiczną (nr 2022/835/) „Pomoc dla Ukrainy – Nowy Dwór Gdański”. Pierwsze zebrane środki przeznaczyliśmy na zakup rzeczy np. leków, opatrunków, latarek baterii, które trafiały do Sarn - miasta partnerskiego Nowego Dworu Gdańskiego. W następnej kolejności udzielaliśmy doraźnej pomocy pierwszym pojawiającym się w naszym mieście uchodźcom. Pomagaliśmy szukać dla nich mieszkań, pracy. Udzielaliśmy informacji, służyliśmy pomocą w załatwianiu spraw urzędowych. Wkrótce do naszego zespołu trafiła na staż Iryna Parfeniuk, dzięki której łatwiej nam było się komunikować i badać potrzeby coraz liczniejszej grupy goszczących w naszym regionie uchodźców wojennych z Ukrainy. Kursy języka polskiego jako obcego Oprócz doraźnej pomocy, zaplanowaliśmy też działania długofalowe na rzecz integracji społecznej i kulturowej oraz znajomości języka polskiego. Zorganizowaliśmy kursy języka polskiego, początkowo własnymi siłami, później również przy wsparciu Powiatowego Urzędu Pracy w Nowym Dworze Gdańskim. Pod względem merytorycznym kursy koordynowała Marzena Bernacka-Basek, prócz niej zajęcia prowadziły również: Ewelina Kujawska-Sak, Marta Grabowska, Anna Pająk, Ewa Kalińska. W kursach wzięło udział łącznie ponad 60 osób, zajęcia odbywały się regularnie od kilku do kilkunastu godzin tygodniowo. Przeprowadziliśmy dwa kursy języka polskiego jako obcego na poziomie podstawowym na zlecenie Powiatowego Urzędu Pracy w Nowym Dworze Gdańskim. Polsko-Ukraińskie spotkania międzykulturowe Organizowaliśmy również różnego rodzaju spotkania międzykulturowe m.in. warsztaty robienia motanek, wspólny wyjazd na Jarmark Bożonarodzeniowy do Gdańska. Dla części osób ze społeczności Ukraińskiej Żuławski Park Historyczny stał się przyjaznym miejscem spotkań, gdzie zawsze mogą liczyć na pomoc i wsparcie. Poznajmy się od kuchni Projekt "Poznajmy się od kuchni" to inicjatywa grupy nieformalnej "Żuławianki" złożonej z gospodyń z Żuław i z Ukrainy. Klub Nowodworski udzielił jej osobowości prawnej oraz wkładu rzeczowego i technicznego dzięki czemu udało się uzyskać wsparcie finansowe z programu Nowy Akumulator Społeczny. Pomysł międzykulturowych warsztatów kulinarnych, integrujących lokalną społeczność z uchodźcami z Ukrainy, narodził się podczas spotkań na kursach języka polskiego. Celem projektu było wzajemne poznawanie się przy okazji gotowania tradycyjnych potraw kuchni polskiej i ukraińskiej oraz integracja nowych mieszkańców z lokalnym społeczeństwem. W ramach wsparcia z Akumulatora Społecznego zakupiono sprzęt gospodarstwa domowego, kuchenki indukcyjne i piekarnik dzięki temu możemy kontynuować spotkania kulinarne, również po zakończeniu projektu. Regionalne zajęcia artystyczne dla seniorów Podjęliśmy współpracę partnerską z Fundacją MY DBAMY w zakresie prowadzenia zajęć rękodzieła dla seniorów z Drewnicy, Bronowa i Tujska. Od lutego przeprowadziliśmy ponad 200 godzin zajęć warsztatowych, które miały na celu rozwój plastyczny, techniczny, manualny i kreatywny osób starszych z trzech żuławskich miejscowości, a jednocześnie były pretekstem do lepszego poznania dziedzictwa kulturowego regionu. Współpraca międzynarodowa Wizyta w Hennef Delegacja Klubu Nowodworskiego odwiedziła Hennef (Niemcy) - miasto partnerskie Nowego Dworu Gdańskiego. Było to wyjątkowe, bo jubileuszowe spotkanie w ramach corocznych odwiedzin mieszkańców obu miast. Świętowaliśmy już 20 rocznicę podpisania umowy o współpracy partnerskiej, której jednym z inicjatorów był właśnie Klub Nowodworski. Wizyta była również doskonałą okazją do wielu ciekawych rozmów z Sigurdem van Riesenem, mieszkaniecm Hennef - dawnym Żuławiakiem. Jego rodzina zamieszkiwała m.in. Różewo oraz Mikoszewo. Wizyta mennonitów (14.07) 14 lipca gościliśmy grupę 30 mennonitów z USA. Wśród nich byli członkowie Mennonite Polish Studies Association organizacji, z którą współpracujemy od wielu lat. Wizyta to miała szczególny wymiar. W tym roku zakończyliśmy wspólny projekt renowacji nagrobka Johanna Donnera, starszego gminy mennonickiej z Orłowskiego Pola. Jednej z ciekawszych postaci działających na terenie Żuław Malborskich na przełomie XVIII i XIX w. W uroczystościach pod nagrobkiem obok naszych gości wzięli również udział burmistrz Nowego Dworu Gdańskiego Jacek Michalski oraz członkowie Zarządu Klubu Nowodworskiego - Łukasz Kępski i Mariola Mika. Współpraca z stowarzyszeniami mennonickimi Ciągle prowadzimy współpracę ze stowarzyszeniami mennonickimi z całego świata. Najbardziej zaawansowaną formę ma ona w przypadku Mennonite Polish Studies Association z USA oraz Mennonitischer Arbeitskreis Polen z Niemiec. W 2022 r. w głównej mierze działania koncentrowały się na pracach związanych z nagrobkiem Johanna Donnera, przekazaniem materiałów źródłowych znajdujących się w polskich archiwach oraz przygotowaniem wizyt grup mennonickich w Polsce w 2023 r. Pomorskie Forum Organizacji Pozarządowych “Skrzydła Pomorza” Wzięliśmy udział w Pomorskim Forum Inicjatyw Pozarządowych, które odbyło się w dniach 20-22 października w Bolszewie (woj. pomorskie). Organizatorami Forum była Pomorska Sieć Centrów Organizacji Pozarządowych oraz Fundacja RC. Celem forum była nie tylko wzajemna integracja, ale przede wszystkim wymiana doświadczeń i dobrych praktyk międzysektorowych oraz wypracowanie wytycznych na przyszłość. Oprócz wielu cennych spotkań, dyskusji, szkoleń mieliśmy również okazję zaprezentować Żuławski Park Historyczny jako przykład udanej współpracy organizacji pozarządowej i samorządu. W panelu dyskusyjnym pt. Konstytucyjna Zasada Pomocniczości. Czy przeminęła z wiatrem? wzięła udział kierownik Żuławskiego Parku Historycznego - Mariola Mika. Edukacja regionalna Stała oferta edukacyjna w Żuławskim Parku Historycznym Mając na uwadze, jak ważne jest kształtowanie świadomości i tożsamości regionalnej wśród najmłodszych mieszkańców Żuław, oraz popularyzowanie wiedzy o naszym regionie wśród dzieci i młodzieży z innych części Polski, kierujemy właśnie do nich naszą stałą ofertę edukacyjną. Zestaw od kilku do kilkunastu aktualnych tematów zajęć regionalnych zamieszczony jest na stronie internetowej zph.org.pl w zakładce EDUKACJA. W 2022 roku, przeprowadziliśmy 37 lekcji muzealnych dla 781 osób. Najczęściej wybieranym zagadnieniem była ochrona przeciwpowodziowa. Lekcje prowadziły Michalina Rybak-Sumeradzka, Kamila Ziętek i Anna Pająk. Ponadto przeprowadziliśmy w Żuławskim Parku Historycznym 21 warsztatów dla 622 osób. Najpopularniejszym tematem były Kulinarne fascynacje czyli jak powstaje chleb, ser i, masło prowadzone przez Krzysztofa Jaworskiego. Pracownia ceramiczna Od października do Żuławskiego Parku Historycznego powróciły cotygodniowe zajęcia ceramiczne. Utworzyliśmy dwie grupy, dla dzieci i dla dorosłych, które spotykały się w każdy czwartek pod kierunkiem Magdaleny Wenta-Schulz. Jednocześnie warsztaty ceramiczne powróciły również do oferty edukacyjnej Żuławskiego Parku Historycznego dla grup zorganizowanych. Wydawnictwa i filmy Wspomnienia z Delty Wisły - Stefan Homan W 2022 r. zakończyliśmy pracę nad wydaniem publikacji “Wspomnień z Delty Wisły 1945-1948” autorstwa inżyniera Stefana Homana. Spisana po II wojnie światowej relacja to niezwykły zapis powrotu Żuław Wiślanych do Polski. Homan był odpowiedzialny za usunięcie zniszczeń, jakie pojawiły się wraz z wysadzeniem wałów przeciwpowodziowych przez wycofujące się wojska niemieckie. Udało mi się dokonać tego w trzy lata. Wspomnienia to także opowieść o pierwszych powojennych osadnikach, ich trudnościach i radzenia sobie z trudnymi żuławskimi realiami. Wydanie przez Klub Nowodworski wspomnień to także hołd złożony działalności dr Kazimierza Cebulaka, który przed śmiercią pracował nad ich publikacją. Współczesnej edycji dokonali dr Marcin Owsiński z Muzeum Stutthof w Sztutowie oraz Łukasz Kępski z Klubu Nowodworskiego. Książka ukazała się dzięki wsparciu finansowemu ze strony Stowarzyszenia Żuławy. Wznowienie “Mój płaski kraj Żuławy” Andrzeja Kasperka Duże zainteresowanie publikacją naszego klubowego kolegi dr Andrzeja Kasperka spowodowało, że zdecydowaliśmy się na jej wznowienie. Publikacja została również uzupełniona w kilku miejscach o nowe informacje oraz zdjęcia. Uśmiechnięte Żuławy Wspólnie z reżyserem i operatorem Krzysztofem Kowalskim przygotowaliśmy filmowy przewodnik po Żuławach. W rolę narratorów opowiadających o historii naszej małej ojczyźnie wcielili się Kamila Ziętek i Łukasz Kępski. W filmie pokazaliśmy w przystępny sposób najważniejsze zabytki Gminy Nowy Dwór Gdański. Wśród nich znalazły się m.in. domy podcieniowe Mały Holender w Żelichowie oraz Johanna Jacoba Zimmera w Marynowach. W filmie można także poznać losy cmentarza Jedenastu Wsi, żuławskiej kolejki wąskotorowej czy dowiedzieć się jak właściwie pić Machandla. Film dostępny jest na naszym kanale YouTube. Od momentu publikacji obejrzało go 3 300 osób.