MAŁOPOLSKIE TOWARZYSTWO OŚWIATOWE

Opis głównych działań

Głównym projektem MTO w 2023 roku było prowadzenie ZSS „Splot”. Współpraca z Radą Szkoły oraz z dyrekcją szkoły układała się coraz lepiej. Szczegółowe sprawozdanie z działalności Splotu w załączonym dokumencie. Drugim dużym projektem, rozpoczętym już w kwietniu 2022 i ciągle kontynuowanym był „SPLOT z Ukrainą – nie sprint, lecz maraton”. Celem tego projektu było: 1. Integracja przybyłych do Nowego Sącza i okolic dzieci ukraińskich uchodźców z polskimi rówieśnikami poprzez wspólne, rekreacyjno-edukacyjne zajęcia świetlicowe; kontynuację szkolnej nauki tak tragicznie przerwanej przez wojnę oraz letnie półkolonie i letnią szkołę dla młodych dziennikarzy.. 2. Wyprowadzenie ich i ich matek z traumy wojennej i sprawienie, że poczują się u nas tak bezpiecznie i swobodnie, jak to tylko możliwe, poprzez organizowanie nauki polskiego jako języka obcego, naukę angielskiego oraz udział w Klubie Ukraińskich Mam połączonym ze żłobkiem dla ich dzieci podczas pobytu w Klubie, a także poprzez zatrudnianie w tym projekcie tylu ukraińskich kobiet, ile tylko możliwe. 3. Nawiązanie współpracy z podobną do Splotu szkołą w Iwanofrankowsku oraz ewentualnie z kilkoma innymi szkołami w tym regionie. Początkowo projekt ten był finansowany ze środków płynących z USA, Australii i Holandii od przyjaciół i znajomych Julie Boudreaux i Alicji Derkowskiej. W sierpniu 2022 roku otrzymaliśmy nań darowiznę od Caritasu Diecezji Poznańskiej w wys. 250 000 zł, co pozwoliło nam rozszerzyć działania i robić plany na przyszłość. W 2023 roku do sponsorów tego projektu dołączyli: Polskie Centrum Pomocy Międzynarodowej (PCPM) oraz Kulczyk Foundation. W miarę upływu czasu sytuacja kobiet ukraińskich przebywających w Nowym Sączu ulegała zmianie. Wspólnie doszliśmy do wniosku, że Klub Ukraińskich Mam połączony ze żłobkiem dla ich dzieci podczas pobytu w Klubie nie ma już racji bytu. Kobiety, które przed wakacjami uczestniczyły w tych spotkaniach już ich nie potrzebowały. Był jednak wciąż ogromny popyt na lekcje języka polskiego, lekcje angielskiego dla dzieci i lekcje ukraińskiego dla dorosłych Polaków. Postanowiliśmy więc dokonać pewnych przesunięć w zaplanowanym uprzednio budżecie i zamiast Klubu Mam zatrudnić 5 Ukrainek, jako nauczycielki polskiego, angielskiego i ukraińskiego oraz opiekunki uruchomionego we wrześniu Klubu dla Dzieci Ukraińskich Uchodźców. • Lekcje polskiego odbywały się w budynku Splotu, popołudniami, w 5 grupach (4 grupy dla początkujących i 1 grupa dla zaawansowanych) po 4 godz./tyg. Każda grupa liczyła 9 – 14 osób. Łącznie 58 osób. • Lekcje angielskiego odbywały się w budynku Splotu, popołudniami, w 2 grupach po 2 godz./tyg. Każda grupa liczyła ok. 10 dzieci w wieku 5 -10 lat lub 10 -15 lat. Od marca 2023 finansowanie tych zajęć oraz części zajęć w Klubie wzięła na siebie Kulczyk Foundation, od której otrzymaliśmy grant w wys. 75 000 zł. • Lekcje ukraińskiego były prowadzone on-line w 2 grupach po 2 godz./tyg. Każda grupa liczyła na początku kilkanaście osób, a później po 6 osób i byli w niej ludzie z całej Polski. Przeważnie byli to nauczyciele, którzy w swoich klasach mają ukraińskich uczniów i pragną lepiej porozumiewać się z nimi. • Klub dla Dzieci Ukraińskich Uchodźców spotykał się w budynku Splotu codziennie, przez 5 dni w tygodniu po 2 godziny (16:00 – 18:00). Zapisało się 48 dzieci, ale nie zawsze wszystkie są na zajęciach. Większość tych dzieci pochodzi ze wschodu Ukrainy i one mówią w domu wyłącznie po rosyjsku. Na początku one nawet nie rozumiały co nasze 3 ukraińskie nauczycielki do nich mówią. Zadaniem tego Klubu jest nauczenie ich języka ukraińskiego i elementów kultury ukraińskiej, bo pewnego dnia one wrócą do swego kraju, a podczas pobytu w polskich przedszkolach i szkołach nie mają na to szans. Rozkład zajęć był następujący: poniedziałek – język ukraiński (czytanie, pisanie), wtorek – kultura, obyczaje, bajki itp., środa – matematyka, logika, czwartek – plastyka (malowanie, wycinanie, klejenie, wyrób ozdób choinkowych, kartek Świątecznych itp.), piątek – wspólne gotowanie i pieczenie ciast, a potem ich zjadanie. Podczas tych zajęć dzieci dostawały podwieczorek (ciasteczka, soki, owoce) i – jeśli tylko pogoda na to pozwalała – spędzały część czasu na świeżym powietrzu, bawiąc się i grając w różne gry w ogrodzie i na terenie sportowym Splotu. Oprócz artykułów spożywczych i materiałów na zajęcia kupowanych ze środków przekazanych przez Caritas Archidiecezji Poznańskiej korzystaliśmy także z 30 książeczek dla dzieci w języku ukraińskim (bajki, wierszyki itp.), które otrzymaliśmy w darze od Fundacji Edukacja dla Demokracji. • Letnie półkolonie w lipcu i sierpniu 2023 roku miały podobny przebieg, jak w 2022 roku. W lipcu wzięło w nich udział 57 dzieci ukraińskich i 16 dzieci polskich (pierwszy tydzień) oraz 44 dzieci ukraińskich i 9 dzieci polskich (drugi tydzień), a w sierpniu 41 dzieci ukraińskich i 9 dzieci polskich (pierwszy tydzień) oraz 29 dzieci ukraińskich (drugi tydzień). Pobyt dzieci polskich został opłacony przez ich rodziców. Tematyka tych półkolonii była tym razem poświęcona znajomości Sądecczyzny. Odbyło się mnóstwo wycieczek do Starego Sącza, Muszyny, Krynicy itp. Na zakończenie każdego tygodnia dzieci prezentowały sporządzane przez siebie dzienniczki, w których opisywały lub rysowały swoje wrażenia. Najlepsze dzienniczki były nagradzane plecakami, bidonami i słodyczami ufundowanymi przez firmę FAKRO oraz przez Lasy Państwowe. Kolejny projekt nosił tytuł „Szkoły Plus = ośrodki aktywności społecznej w Ukrainie” MTO otrzymało w grudniu 2022 grant na ten projekt w wys. 59 940 zł w ramach konkursu programu „RITA - Przemiany w regionie”, prowadzonego przez Fundację Edukacja dla Demokracji (FED) i finansowanego przez Polsko-Amerykańską Fundację Wolności. W końcu 2022 roku nawiązaliśmy kontakt z jedną szkołą, a poprzez nią z jeszcze dwiema podobnymi szkołami z okolic Bolechowa W lutym 2023 zaprosiliśmy do Nowego Sącza po 4 osoby z każdej z tych szkół na warsztaty i wizytę studyjną. Podzieliliśmy się z nimi naszym doświadczeniem i materiałami dotyczącymi innowacyjnych, interaktywnych metod nauczania oraz zachęciliśmy do założenia przy każdej szkole podobnego do MTO stowarzyszenia rodziców i nauczycieli, co bez wątpienia przyczyni się do budowania społeczeństwa obywatelskiego w tej części Ukrainy. To przedsięwzięcie udało się znakomicie. Wszystkie trzy szkoły utworzyły i zarejestrowały Stowarzyszenia Rodziców i Nauczycieli, zaplanowały swoje pierwsze projekty i wcieliły je w życie. W każdej szkole były stosowane interaktywne metody nauczania przy użyciu materiałów otrzymanych z MTO i w każdej szkole powstały uczniowskie grupy pracujące metodą Public Achievement (PA). Na zakończenie tego projektu odbyła się jeszcze jedna wizyta studyjna w Polsce. W połowie września 2023 do Nowego Sącza przyjechały na tydzień delegacje z każdej z trzech szkół (nauczycielka + dwoje uczniów najaktywniejszych w grupie PA). Uczniowie zamieszkali w rodzinach uczniów Splotu, w każdej z naszych klas zrobili prezentację o swojej szkole i opowiedzieli o życiu w czasie wojny. Zachęceni tym sukcesem oraz dobrze rozwijającą się współpracą z trzema szkołami ukraińskimi złożyliśmy wniosek do tego samego sponsora w konkursie RITA - projekty partnerskie (jesień 2023) na projekt: „Młode NGOsy uczą o prawie na co dzień”. W tym projekcie wykorzystamy i przekażemy doświadczenie MTO w rozwoju i roli organizacji pozarządowej w procesie transformacji ustrojowej w Polsce w latach 1989 - 2015. Na własnym przykładzie chcemy przekonać że mała grupa zaangażowanych ludzi może zmieniać swe otoczenie na lepsze, rozwiązywać problemy (nie tylko lokalne np. korupcja) i wpływać na rzeczywistość. W obecnej sytuacji Ukrainy walczącej w okrutnej wojnie o niepodległość i demokrację, a jednocześnie starającej się o członkostwo w UE, wydaje nam się najpilniejsze wychowanie w znajomości i szacunku dla prawa, co jest w UE podstawową wartością. Projekt dotyczy wzmocnienia młodych stowarzyszeń rodziców i nauczycieli, powstałych przy trzech szkołach w okolicy Bolechowa, rej. Ivanofrankowski, w rezultacie naszego wspólnego projektu "Szkoły Plus = ośrodki aktywności społecznej w Ukrainie". Te NGOsy powstały latem 2022 i zdążyły jedynie wdrożyć swój pierwszy projekt na rzecz szkoły. Dobrze nam się z nimi współpracuje i chcemy pomóc im wyjść poza szkołę, do lokalnej społeczności. Teraz to one są naszymi partnerami. Ze względu na wielkie nadzieje związane z przyszłym - niełatwym przecież - wejściem Ukrainy do UE, podzielić się materiałami i doświadczeniem MTO w nauczaniu o prawie na co dzień i o wadze przestrzegania praworządności w oparciu o amerykański program Street Law