Opis głównych działań
Katowickie Stowarzyszenie Na Rzecz Osób Starszych, Niepełnosprawnych I Oczekujących Wsparcia „ OPOKA „ w 2023 roku prowadziło pięć Dziennych Domów Pomocy Społecznej, zlokalizowanych w różnych dzielnicach gminy Katowice.
Były to:
Dzienny Dom Pomocy Społecznej Nr 2 przy ul. Głogowskiej 23,
Dzienny Dom Pomocy Społecznej Nr 3 przy ul. Tysiąclecia 45,
Dzienny Dom Pomocy Społecznej Nr 5 przy ul. Świdnickiej 35a,
Dzienny Dom Pomocy Społecznej Nr 6 przy ul. M. Oblatów 24,
Dzienny Dom Pomocy Społecznej Nr 7 przy ul. Gliwickiej 74a.
Do Ośrodków Wsparcia przyjmowane były osoby samotne, które z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymagały pomocy innych osób, a były jej pozbawione i nie mogły samodzielnie prowadzić gospodarstwa domowego.
Wszyscy klienci Dziennych Domów Pomocy Społecznej byli kierowani do wyżej wymienionych placówek decyzją Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej na podstawie wywiadu środowiskowego. Ze świadczeń korzystały głównie osoby z problemami z zakresu niepełnosprawności: fizycznej, psychicznej i społecznej. Zasady działania i tryb korzystania z Ośrodków Wsparcia określa Uchwała Rady Miejskiej Katowic oraz Regulamin DDPS.
Zakres usług świadczonych podczas pobytu w Dziennym Domu Pomocy Społecznej obejmował:
a) zaspokojenie potrzeb bytowych poprzez:
-zapewnienie miejsca bezpiecznego i godnego spędzania czasu od poniedziałku do piątku przez 5 godzin dziennie w godzinach od 8.00 do 13.00
-zapewnienie posiłków ( śniadanie, obiad, suchy prowiant na sobotę ) z możliwością wyboru posiłków dietetycznych
- możliwość korzystania z usług higienicznych i pralniczych
b) podstawowe świadczenia opiekuńcze polegające na:
-udzielaniu pomocy w podstawowych czynnościach życiowych
-podnoszeniu sprawności i aktywizowaniu pensjonariuszy poprzez udział w terapii zajęciowej, treningach umiejętności, grupach samopomocowych i grupach wsparcia
-udzielaniu pomocy w załatwianiu spraw osobistych i urzędowych
c) zaspokojenie potrzeb zdrowotnych w zakresie:
-pomocy w kontaktach z różnymi placówkami służby zdrowia, załatwianiu sprzętu ortopedycznego
-ogólnej rehabilitacji ruchowej, gimnastyki usprawniającej
d) działania wspomagające polegające na :
-realizacji potrzeb kulturalnych, rekreacyjnych i towarzyskich poprzez organizację świąt, uroczystości okolicznościowych, udostępnianiu prasy, książek, możliwości korzystania z radia telewizji, DVD, internetu, itp.
-stymulowaniu do nawiązywania, utrzymywania kontaktów pensjonariuszy z rodziną i środowiskiem lokalnym
-udzielaniu pomocy psychologicznej, porad i wsparcia.
Ponad to prowadzono dodatkowe działania na rzecz podopiecznych Dziennego Dom Pomocy Społecznej Nr 2 przy ul. Głogowskiej 23, program objął ok. 20 podopiecznych. Naszym celem było podniesienie samodzielności uczestników w zakresie samoobsługi i życia codziennego, usprawnienie pamięci, motoryki i ogólne niwelowanie poczucia izolacji, lęku i depresji. W placówce tej zatrudniony był dodatkowy personel stymulujący pracę osób z demencją i chorobą Alzheimera. Uczestnicy programu brali udział w treningach pamięci, zajęciach psychoterapeutycznych, konsultacjach z fizjoterapeutami, byli również objęci opieką pielęgniarską. Zatrudnieni specjaliści prócz codziennych zajęć i opieki opracowali wskazówki dla opiekunów i bliskich dotyczące funkcjonowania i opieki w domu.
W ramach Dziennych Domów Pomocy Społecznej prowadzone były popołudniowe Kluby Społecznościowe
Były one zlokalizowane:
Dzienny Dom Pomocy Społecznej Nr 2 przy ul. Głogowskiej 23,
Dzienny Dom Pomocy Społecznej Nr 3 przy ul. Tysiąclecia 45,
Dzienny Dom Pomocy Społecznej Nr 5 przy ul. Świdnickiej 35a,
Dzienny Dom Pomocy Społecznej Nr 6 przy ul. M. Oblatów 24,
Dzienny Dom Pomocy Społecznej Nr 7 przy ul. Gliwickiej 74a.
W ramach działań Klubów seniorzy otrzymali wsparcie:
a) zapewnienie miejsca do spędzania czasu od poniedziałku do piątku w dni powszednie przez 3 godziny dziennie, w godz. 13.00-16.00,
b) zapewnienie poczęstunku, w tym herbaty, kawy i ciastek lub owoców i soków owocowych.
c) organizacja zajęć tematycznych, hobbystycznych, specjalistycznych, wspólne spędzanie czasu
Nasze Ośrodki Wsparcia zorganizowały w 2023 roku szereg imprez, wycieczek i zajęć wspomagających. Przez cały rok 2023 bardzo ważne było stałe wsparcie psychologiczne dla podopiecznych DDPS.
Zorganizowano imprezy na terenie DDPS, zajęcia stymulujące pamięć: konkursy krzyżówkowe, quizy, gry planszowe; kącik kulinarny, grill dla pensjonariuszy;
Zorganizowano imprezy poza ośrodkiem wsparcia: wycieczka autokarowa do pięknych miejsc naszego województwa, które sprawiły radość naszym podopiecznym i klubowiczom.
W okresie świąt Wielkanocnych i świąt Bożego Narodzenia organizowaliśmy we wszystkich naszych placówkach uroczyste spotkania i kolacje wigilijne korzystając z dofinansowania sponsorów.
OPOKA poza prowadzeniem Dziennych Domów Pomocy Społecznej w roku 2023 prowadziła:
a.Centrum Ukraina sfinansowane przez Fundację de France
Wszystkie działania odpowiadają potrzebom i oczekiwaniom uchodźców w Katowicach.
W ramach działań zorganizowano:
a. Stworzono centrum Ukraińskie – czynne cały tydzień
b. Punkt informacyjny – z informacji skorzystało ok 250 osób stacjonarnie, telefonicznie ok 500 osób
c. Działania animacyjne dla dzieci i dorosłych – codziennie ok. 100 dzieci
d. Zajęcia kulinarne – międzykulturowe – w każdy wtorek
e. Wsparcie psychologiczne dla 90 osób
f. Wsparcie doradcy zawodowego 90 osób
g. Wsparcie przy poszukiwaniu pracy 90 osób
h. Wsparcie prawne
i. kurs języka polskiego dla 120 osób – osóby otrzymały kompleksowy kurs jezyka polskiego, dzięki czemu mogły przejść do kolejnego etapu jakim jest odnalezienie się w nowym kraju, osoby te umieją się obecnie swobodnie komunikować i załatwiać bieżące sprawy.
j. Kurs kulturowy dla 120 osób – w ramach zajęć osoby poznawały kulturę Polską oraz zwyczaje, aby móc zrozumieć różnice w kulturze i aby się lepiej odnaleźć w nowych realiach.
k. Wyjścia w ciekawe miejsca dot. kultury polskiej
l. 4 pikniki integracyjne dla ok 200 osób, jeden zrealizowany samodzielnie jako OPOKA drugi we współpracy z Miastem Katowice i innymi organizacjami, podczas imprez były animacje dla cieci oraz poczęstunek i spotkania tematyczne dla osób dorosłych,
w załączeniu plakaty
Pracownicy centrum pomagają również w kontaktach z jednostkami miejskimi, przedszkolami, szkołami oraz zakładami pracy. Chcemy, aby uchodźcy jak najszybciej byli samodzielni. Jednak wiemy, iż proces ten jest długotrwały.
Widzimy również, iż nasze centrum stało się dla uchodźców miejsce spotkań, dlatego tak ważna jest kontynuacja działań.
B "Działalność wspomagająca rozwój wspólnot i społeczności lokalnych" Organizacja wsparcia psychologicznego dla dzieci i młodzieży z Ukrainy – dofinansowane z budżetu Miasta Katowice we współpracy z UNICEF
Działania informacyjne i promocyjne prowadzone w języku polskim i ukraińskim (opcjonalnie również w języku angielskim i rosyjskim) zgodnie z wytycznymi UNICEF
Za zadanie odpowiedzialny był koordynator, który prowadził profil na FB i utrzymywał kontakt ze szkołami oraz pedagogami szkolnymi celem pozyskania uczestników.
W celu zapewnienia przejrzystości i odpowiedzialności, wszystkie działania wspierane przez UNICEF były oznaczone odpowiednim logotypem - znakiem UNICEF i Miasta Katowice oraz realizatora projektu - zgodnie z wytycznymi zawartymi w dokumencie UNICEF.
Organizacja zajęć rehabilitacyjnych z wykorzystaniem ruchu i tańca, w tym m.in.: profilaktyki - zdrowy kręgosłup. W ramach zadania organizowane były zajęcia:
- Warsztaty taneczne 3 gr x 30h.
- Warsztaty profilaktyczne, rehabilitacyjne, usprawniające 3 gr x 30h.
Grupy liczyły od 10-15 os. (3 gr. x 15 os. = 45 osób)
Do prowadzenia zajęć zapewniona była sala na ul. Brynowskiej 16, a także w razie potrzeby inne sale (np. w szkołach).
Zajęcia prowadzone były przez instruktorów tańca i fizjoterapeutów.
Pomoc psychologiczna, w tym: psychoterapia indywidualna, psychoterapia grupowa/rodzinna. Pomoc psychologiczna ukierunkowana była na:
1. Utrzymanie i wzmacnianie dobrego zdrowia psychicznego.
2. Rozwiązywanie problemów pojawiających się w procesie wychowania dzieci.
3. Pokonanie skutków stresu spowodowanego wojną na Ukrainie.
4. Rozwiązywanie problemów adaptacyjnych pojawiających się u dzieci i młodzieży poprzez udzielanie jej
poradnictwa psychologicznego.
Psychoterapia krótkoterminowa
Taka forma pomocy nakierowana jest na proces zrozumienia przez klienta mechanizmów rządzących jego zachowaniem, aby mógł uporać się z trudnymi wydarzeniami ze swojej przeszłości i teraźniejszości, a następnie wypracował dla siebie adaptacyjne sposoby funkcjonowania i tworzenia relacji z innymi. Psychoterapia krótkoterminowa, jak sama nazwa wskazuje, jest ograniczona w czasie (podczas zawiązywania kontraktu terapeutycznego pacjent i psychoterapeuta z góry umawiają się np. na ok 4-5 spotkań). Z reguły jest nakierowana na rozwiązanie konkretnego problemu klienta (np. śmierci kogoś bliskiego, z którą ten nie może się uporać) lub na osiągnięcie jednego, konkretnego celu. W trakcie takiej terapii terapeuta skupia się wraz z pacjentem na pewnym wycinku jego rzeczywistości, w którym pojawiły się trudności, a działania są nakierowane na powrót do psychicznej równowagi.
To forma pomocy, w której psycholog-psychoterapeuta udziela pacjentowi pomocy w związku z trudnościami w danym obszarze życia (np. w pracy, związku, szkole). W przeciwieństwie do psychoterapii, może się jednak wiązać z udzielaniem pacjentowi porad opartych na wiedzy i doświadczeniu psychologicznym oraz wskazywaniu konkretnych rozwiązań, jakie ten może wykorzystać do rozwiązania swoich problemów – choć oczywiście od niego zależy, czy i które z nich wykorzysta. Oprócz tego ważnym komponentem poradnictwa jest udzielanie pacjentowi przez
psychologa/psychoterapeutę emocjonalnego wsparcia i pozostawianie przestrzeni do tego, żeby on sam mógł przyjrzeć się swoim problemom.
Poradnictwo psychologiczne trwa z reguły od kilku do kilkunastu spotkań. Zdarza się, że wystarcza już jedno spotkanie, w trakcie którego pacjent może przyjrzeć się w nieoceniającej atmosferze trudnościom i uzyskać odpowiedzi na nurtujące go pytania.
Doraźne wsparcie/interwencja kryzysowa
Te nazwy są używane zamiennie i odnoszą się do spotkań mających na celu wsparcie psychologiczne osoby znajdującej się w kryzysie psychicznym lub nagłej, trudnej sytuacji życiowej. Z reguły na interwencję kryzysową składa się od 1 do 3 spotkań, a jej celem jest umożliwienie pacjentowi wyrażenia trudnych uczuć i odzyskania choć częściowej stabilności psychicznej po doświadczeniu traumy lub kryzysu. Kontakt w ramach interwencji kryzysowej może zakończyć się na wspomnianych 1-3 spotkaniach lub stanowić początek cyklu spotkań w ramach psychoterapii.
Spotkania psychoedukacyjne, grupowe warsztaty z psychologiem (4 gr x 30h)
Niniejszy projekt dzięki systematycznej i szerokiej realizacji już teraz stał się podłożem do budowania trwałej i zorganizowanej sieci wsparcia uchodźców ukraińskich w Katowicach oraz umożliwia rozwój istniejącego Centrum Ukraina, które obecnie działa głównie na rzecz osób dorosłych. Na bazie projektu liczymy na uruchomienie grupy
wsparcia/samopomocy wśród uczestników projektu. Grupa ta przy wykorzystaniu metodologii wsparcia koleżeńskiego może odgrywać dużą rolę w budowaniu sieci wsparcia dla uchodźców, którym pogorszyła się sytuacja np. mają problemy mieszkaniowe, edukacyjne, zdrowotne czy utracili pracę, a także może stanowić pierwszy kontakt w budowaniu zaufania dla nowo przybyłych uciekinierów z terenów objętych wojną. Projekt zakłada „(za)sieciowanie” wszystkich uczestników projektu co będzie wartością dodaną w ich przyszłych działaniach na rzecz integracji uchodźców i może zaowocować w przyszłości powstaniem nowych inicjatyw ukierunkowanych na pomoc Ukrainie. Stworzymy miejsce, gdzie uczestnicy będą mogli być dla siebie grupą ludzi, którzy się wspierają, inspirują oraz motywują do dalszego zmieniania siebie i miejsca, w którym żyją. Ważnym aspektem trwałości rezultatów, będzie również wprowadzenie zmian w świadomości ukierunkowanych na zwiększenie tolerancji międzykulturowej i niwelowaniu stereotypów, wprowadzaniu pozytywnej zmiany zarówno w poglądach i postawach uczestników, jak i ich kompetencjach społecznych wystarczających, aby byli w stanie funkcjonować w lokalnej społeczności. Dla naszej organizacji projekt przyczyni się do utrwalenia wizerunku samopomocowej organizacji, która nie tylko włącza się w pomoc Ukrainie, ale też koordynuje i spaja działania w tym obszarze obejmując kompleksowym wsparciem zarówno dorosłych uchodźców, jak i ich dzieci.
Rezultaty projektu.
do projektu zrekrutowano 63 osoby
ze wsparcia psychologicznego skorzystały 63 osoby
56 osób skorzystało z zajęć tanecznych poprawiając swój stan zdrowia (3 grupy w podziale na lata 3-5, 6-8, 9- 14)
57 osób skorzystało ze zajęć socjoterapeutycznych poprawiając swoje funkcjonowanie w środowisku - (6 grup ) 90 godzin zajęć socjoterapeutycznych - więcej niż zaplanowano zwiększono z uwagi na większe zapotrzebowanie
210 godz. pracy tłumacza
223 godz. wsparcia psychologicznego indywidualnego
120 godz. wsparcia psychologicznego grupowego (4 grupy)
57 osób skorzystało z zajęć fizjoterapeutycznych (3 grupy)
c. „PRZEZ AKTYWNOŚĆ DO ZDROWIA” – dofinansowanie z budżetu Marszałka/ROPS
Realizacja zadania polegała na działaniach warsztatowych, edukacyjnych, aktywizujących oraz integrujących.
Głównym celem zadania, którym była aktywizacja i integracja seniorów po zakończeniu izolacji spowodowanej pandemią COVID -19 został osiągnięty. Nastąpiła też poprawa samopoczucia, wzrost motywacji, przełamanie barier w podejmowaniu aktywności i kontaktów z innymi.
Zrealizowane działania:
1. Organizacja PIKNIKU (spotkania integracyjnego) - (2 lokalizacje x 1 spotkanie). Zorganizowane zostało spotkanie integracyjne na rzecz seniorów. Celem spotkania była integracja grupy oraz wolontarystyczna działalność na rzecz społeczności lokalnej. Działania te zaowocowały zwiększeniem poczucia sprawczości i przełamaniem barier psychicznych dotyczących działań na rzecz innych, a także przyczyniły się do wzrostu aktywności i motywacji do działania.
2. Zajęcia „Jedz świadomie” (2 lokalizacje x 2 spotkania x 2h) – zajęcia prowadzone były przez dietetyka. Seniorzy dowiedzieli się, jak jeść zdrowo, jak utrzymywać odpowiednią kondycję i prowadzić zdrowy styl życia. W wieku 60+ bardzo ważne jest utrzymywanie odpowiedniej diety, odpowiedzialnego żywienie i suplementacji. Uświadamiano seniorów w kształtowaniu postawy prozdrowotnej oraz jak ważne są nawyki żywieniowe.
3. Zajęcia kulinarne (2 lokalizacje x 3 zajęcia x 2h) - Głównym działaniem warsztatów było wdrażanie i ćwiczenie zdrowych nawyków żywieniowych poprzez przyrządzanie zdrowych posiłków. Podpowiadaliśmy z czego powinny składać się z produktów dobrej jakości, na co zwrócić uwagę by dostarczały niezbędnych składników odżywczych. W warsztatach wykorzystaliśmy również bogactwo „terapii sokowej”. Pokazaliśmy, że kuracja sokami zawiera wysokie dawki łatwo przyswajalnych składników odżywczych, które są wartościowym dodatkiem do diety.
4. Zajęcia rekreacyjno-ruchowe (2 lokalizacje x 4 spotkania x 1h) – były to zajęcia grupowe obejmujące gimnastykę dostosowaną do możliwości uczestników. Celem zajęć było usprawnienie osób w starszym wieku i przekształcenie procesu starzenia, któremu często towarzyszą niesprawność i zależność od innych osób. Zajęcia miały na celu wzmocnienie mięśni i poprawę koordynacji ruchowej oraz utrzymanie sprawności fizycznej, usamodzielnienie, pobudzanie zaradności, likwidowanie nudy i jednostajnego trybu życia.
5. Zajęcia z treningu pamięci (2 lokalizacje x 4 spotkania x 1h) – Proponowane przez nas ćwiczenia głównie skupiały się na stymulowaniu umiejętności komunikacyjnych (pamięci słów i ich znaczenia), gdyż zdolności porozumiewania się przeciwdziałają poczuciu izolacji, bezradności, przygnębienia i osamotnienia oraz wycofaniu z bliskich relacji i codziennej aktywności. Zajęcia prowadzone były w formie warsztatowej. Głównym celem zajęć było wyrobienie sobie wśród seniorów nawyku trenowania swojego umysłu.
6. Wycieczka na Targi Silver Silesia - wycieczka na Targi miała na celu zachęcenie seniorów do korzystania z okolicznych atrakcji organizowanych dla tej grupy wiekowej. Osoby 60+ często mają problem z dostępem do informacji lub z motywacją, aby udać się w bardziej odległe miejsca. Wyjazd dla całej grupy był świetnym sposobem na przekonanie seniorów, że wyjazd/wyjście poza ich tereny lokalne może być dla nich pożyteczne.
Z zadania skorzystali mieszkańcy Katowic oraz Mysłowic, zarówno kobiety jak i mężczyźni po 60 roku życia.
Zajęcia odbywały się w dwóch lokalizacjach:
- w Katowicach przy ul. Misjonarzy Oblatów 24,
- w Mysłowicach przy ul. Laryskiej 7.
Dodatkowo 05.09.2023 odbył się PIKNIK w Katowicach przy ul. Misjonarzy Oblatów 24 wspólny dla dwóch lokalizacji, a także 20.09.2023 odbyła się wycieczka na Targi Silver Silesia w Tychach wspólna dla dwóch lokalizacji.
d. Multikulturowa i cyfrowa edukacja seniora - erasmus
Cele projektu „Multikulturowa i cyfrowa edukacja seniora” to:
- podnoszenie kompetencji cyfrowych osób 50+ (obsługa internetu związana z bankowością i sprawami urzędowymi w
trybie online, mediami społecznościowymi i weryfikowaniem źródeł informacji)
- oraz umiejętność funkcjonowania seniorów w multikulturowym świecie związanym z migracją uchodźców.
Dzięki wymianie doświadczeń i wspólnej pracy merytorycznej w ramach projektu opracowany, przetestowany i wdrożony
zostanie multi-program interaktywnych warsztatów dla osób 50+. Warsztaty będą poświęcone zagadnieniom związanym z bezpiecznym korzystaniem z internetu przez osoby starsze oraz różnicom kulturowym i językowym w środowiskach różnych grup państwowych.
Dzięki współpracy z partnerem włoskim będzie możliwość konfrontacji problemów przedstawicieli grupy docelowej w
obydwu krajach.
Zadania w ramach projektu będą związane z wypracowaniem skutecznych narzędzi podnoszenia kompetencji cyfrowych i kulturowych, dostosowanych dla osób 50+.
Pierwszym etapem projektu Multi-senior będzie oswojenie się uczestników z urządzeniami typu smartfon, tablet czy laptop.
W następnej kolejności osobom 50+ dostarczone będą narzędzia konieczne do bezpiecznego korzystania z sieci oraz porozumiewania się z osobami z innych państw.
Rezultatem projektu będzie wyrobienie u osób 50+ nawyków:
- bezpiecznego korzystania z bankowości internetowej,
- ostrożności w recepcji informacji internetowych,
- weryfikowania wiarygodności źródeł oraz
- okazywania zrozumienia dla innych kultur.
e. Smartopieka Premium, liderem projektu było Stowarzysznie Współpracy Regionalnej - EFS/Budżet Państwa
Celem projektu było rozwinięcie nowego sposobu organizacji świadczenia usług opiekuńczych dla osób niesamodzielnych , które zapobiegają ich wykluczeniu społecznemu i marginalizacji. Nowa metoda organizacji i świadczenia takich usług pozwoliła na zwiększenie ich dostępności oraz podwyższenie ich jakości, co bezpośrednio przekładało się na efektywność działań integracji społecznej.
Usługi świadczone były w miejscach ich zamieszkania, co pozwoliło na ich dalsze funkcjonowanie w środowisku domowym i sąsiedzkim. W projekcie wsparciem merytorycznym objęci zostali również opiekunowie faktyczni.
Nasze działania polegały na wspomaganiu osób w radzeniu sobie z kryzysami typowymi dla tego wieku, zapewnieniu odpowiedniej pozycji w społeczeństwie oraz kształtowaniu pozytywnego obrazu starości w świadomości społecznej. Dokonując powyższej analizy proponowanych form pomocy Seniorom, można stwierdzić, że główną zasadą naszej organizacji było stwarzanie warunków umożliwiających najstarszej generacji jak najdłuższe pozostawanie tych ludzi w dotychczasowym środowisku, w ich miejscu zamieszkania. W celu zapewnienia kompleksowej obsługi pensjonariuszy i podnoszenia jakości świadczonych usług Stowarzyszenie współpracowało z Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej, Fundacją Rozwoju Ekonomii Społecznej FRES, instytucjami kulturalnymi, edukacyjnymi, parafiami.
Działalność Stowarzyszenia zmierzała do tego, aby klienci DDPS i uczestnicy klubu mogli przeżywać swoją starość i niepełnosprawność, będąc ludźmi aktywnymi i radosnymi. Działania na rzecz beneficjentów wspierała doświadczona i profesjonalna kadra, podnosząca na bieżąco swoje kwalifikacje. Pozytywne nastawienie i wskazywanie innowacyjnych i skoordynowanych działań zapewniło należytą godność i szacunek seniorom, nie dopuszczając do marginalizacji społecznej.
Stowarzyszenie jest organizacją pożytku publicznego działającą w obszarze pomocy społecznej, która przyczynia się do efektywniejszego rozwiązywania problemów społecznych – uznając zasadę, że nadrzędną wartością jest człowiek.
Organizacja ta robi wielką różnicę, wspierając starszych, niepełnosprawnych i potrzebujących. Ich praca zasługuje na uznanie!