Opublikowano: 04.06.2025
Polski system opieki znajduje się w stanie głębokiego kryzysu, objawiającego się długimi kolejkami oczekujących, brakiem refundowanych leków dla potrzebujących oraz niewystarczającymi funduszami na leczenie. Wynik Polski w indeksie HRI 2022, wynoszący zaledwie 52 na 100 punktów, plasuje nasz kraj na pozycji szóstego najgorzej funkcjonującego i najsłabiej przygotowanego na przyszłe wyzwania systemu opieki zdrowotnej w Unii Europejskiej.
Jednym z najbardziej palących problemów polskiej służby zdrowia są długie kolejki do specjalistów i na zabiegi. Pacjenci często muszą czekać miesiącami, a nawet latami na konsultacje czy operacje. W skrajnych przypadkach ludzie umierają, nie doczekawszy się pomocy medycznej. Długie oczekiwanie na diagnozę i leczenie prowadzi do pogorszenia stanu zdrowia pacjentów, a w efekcie do wyższych kosztów dla systemu opieki zdrowotnej.
Przyczynami kolejek są niedobór kadry medycznej, niewystarczające finansowanie oraz biurokracja. Wielu lekarzy i pielęgniarek wyjeżdża za granicę w poszukiwaniu lepszych warunków pracy, co prowadzi do braków personalnych w polskich placówkach medycznych. Budżet przeznaczony na ochronę zdrowia jest niewspółmierny do potrzeb rosnącej populacji pacjentów, co skutkuje ograniczonym dostępem do usług medycznych.
Polscy pacjenci często nie mają dostępu do najnowszych i najbardziej skutecznych leków, ponieważ nie są one refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ). Dotyczy to szczególnie osób cierpiących na choroby przewlekłe i rzadkie, dla których brak odpowiedniego leczenia może oznaczać pogorszenie jakości życia lub nawet śmierć.
Wysokie koszty leczenia stanowią ogromne obciążenie dla pacjentów, którzy zmuszeni są pokrywać ceny drogich leków z własnej kieszeni. Wielu z nich staje przed dramatycznym wyborem między zdrowiem a finansami. Muszą zdecydować, czy przeznaczyć ograniczone środki na niezbędne leczenie, czy na podstawowe potrzeby życiowe, takie jak żywność czy opłaty za mieszkanie.
Nie każdego stać na skorzystanie z prywatnej opieki medycznej, która często jest jedyną alternatywą dla długich kolejek w publicznej służbie zdrowia. Brak funduszy na leczenie komercyjne pogłębia nierówności społeczne i prowadzi do sytuacji, w której dostęp do opieki zdrowotnej zależy od zasobności portfela.
Wzrost ubóstwa zdrowotnego jest jednym z poważnych skutków obecnej sytuacji. Osoby niezamożne częściej chorują i mają gorszy dostęp do leczenia, co prowadzi do dalszego pogorszenia ich sytuacji życiowej. Ponadto, nieleczeni pacjenci generują wyższe koszty dla systemu opieki zdrowotnej w dłuższej perspektywie, na przykład poprzez konieczność kosztownych hospitalizacji w zaawansowanym stadium choroby.
Słabym punktem polskiego systemu ochrony zdrowia jest niedostateczna dostępność kluczowego sprzętu diagnostycznego. Szczególnie niedobór urządzeń do rezonansu magnetycznego wpływa negatywnie na wczesne wykrywanie chorób. Polska odnotowuje ponadprzeciętną zapadalność i chorobowość na nowotwory, a brak odpowiedniego sprzętu utrudnia skuteczną diagnostykę i leczenie. Deficyt kadr medycznych, zwłaszcza pielęgniarek, dodatkowo blokuje wzmacnianie systemu, nawet przy zapewnieniu odpowiednich środków finansowych.
Przykładem trudności finansowych jest sytuacja szpitala w Żywcu, gdzie w wyniku niewypłacenia środków przez NFZ zamykane są oddziały, a lekarze rezygnują z pracy z powodu braku wynagrodzeń. Takie sytuacje prowadzą do pogorszenia dostępności świadczeń medycznych dla mieszkańców regionu.
W obliczu kryzysu publicznej służby zdrowia, fundacje i stowarzyszenia działające w Polsce odgrywają kluczową rolę w wypełnianiu luk systemu opieki zdrowotnej. Organizacje pozarządowe podejmują szereg inicjatyw mających na celu poprawę dostępu do opieki medycznej, zwłaszcza dla najbardziej potrzebujących.
Finansowanie leczenia jest jednym z głównych obszarów działalności tych organizacji. Pomagają one pacjentom w pokrywaniu kosztów drogich terapii i leków nierefundowanych przez NFZ, umożliwiając dostęp do nowoczesnych metod leczenia. Ponadto, zakup sprzętu medycznego stanowi istotny element wsparcia dla szpitali i placówek medycznych, które często borykają się z brakami w wyposażeniu. Dzięki temu możliwe jest przeprowadzanie skomplikowanych badań diagnostycznych i zabiegów.
Jednym z najbardziej wymiernych działań fundacji jest dostarczanie paczek żywnościowych oraz finansowanie zakupu leków dla osób starszych, niepełnosprawnych oraz tych, które znajdują się w trudnej sytuacji materialnej. Organizacje te pomagają również w dostarczaniu środków higienicznych oraz leków ratujących życie. Tworzą sieci wsparcia lokalnego, które pomagają w koordynacji opieki nad osobami samotnymi, zapewniając im zarówno wsparcie materialne, jak i emocjonalne.
Organizacje te oferują również wsparcie dla chorych i niepełnosprawnych, organizując rehabilitację, turnusy lecznicze oraz zapewniając pomoc psychologiczną. Edukacja i profilaktyka to kolejny ważny aspekt ich działalności. Poprzez kampanie informacyjne promują zdrowy styl życia i zachęcają do wczesnego wykrywania chorób, co może znacząco poprawić rokowania pacjentów.
Wreszcie, szkolenia dla personelu medycznego są niezbędne dla podnoszenia kwalifikacji kadry. Organizacje często organizują kursy i warsztaty, które pozwalają lekarzom i pielęgniarkom na aktualizację wiedzy i umiejętności, co przekłada się na wyższą jakość opieki nad pacjentem.
Kryzys polskiej opieki medycznej jest problemem wymagającym natychmiastowych i zdecydowanych działań. Konieczne jest postrzeganie wydatków na zdrowie jako inwestycji w przyszłość kraju. Jednak w obliczu tych wyzwań fundacje i stowarzyszenia w Polsce aktywnie działają na rzecz poprawy sytuacji, wypełniając luki w systemie opieki zdrowotnej. Ich działalność jest nieoceniona dla pacjentów, którzy nie mogą liczyć na szybką pomoc ze strony państwa.
Rejestr NGO rekomenduje organizacje działające na rzecz poprawy zdrowia dzieci, chorych i niepełnosprawnych. Dzięki bazie sprawdzonych fundacji i stowarzyszeń możesz łatwo znaleźć instytucje, które realnie wpływają na poprawę jakości opieki medycznej w Polsce. Zachęcamy do wsparcia tych organizacji poprzez darowizny, wolontariat lub 1,5% podatku.
Kliknij na nazwy organizacji z naszej listy, aby dowiedzieć się więcej o ich misji, programach i usługach oraz przekazać im wsparcie.